خواص دارویی و ویژگی های انگبین
واژه انگبین به معنای عصاره و شهد میباشد که در برخی منابع به نام گز خوانسار، انگبین گون، ترنجبین، گز علفی و شهد پارسی آمده، صمغ شیرینی است که به شکل طبیعی روی درختچه های خاردار تشکیل می شود. این مواد در قدیم به عنوان دارویی شفابخش، اکسیری برای طول عمر و غذای مقوی برای تندرستی و شادابی استفاده می شده اند. درکتاب «مفردات راغب واژه المن»، انگبین« چیزی شبیه شبنم که در آن شیرینی است و بر درخت فرو می افتد» تعریف شده است. در کتاب تفسیر پرتوی از قرآن نیز آمده است: « ماده ی آبکی را که روی بعضی درخت ها شکرک می بندد، انگبین می نامند.» انگبین توسط ترشحات طبیعی گیاه،ترشحات مستقیم حشره روی گیاه میزبان و تیغ زدن به وسیله انسان به دست می آید. لطفا با عطارباشی همراه باشید.
گاز انگبین چگونه تولید می شود؟
نوزادان حشره ی کوچکی به نام «پسیل گز» عامل اصلی تولید گز انگبین هستند. نوزادان که اصطلاحا پوره گفته می شوند، از شیره ی گیاهی برگچه ها و سرشاخه های گون تغذیه کرده و پس از هضم و جذب مواد مورد نیاز خود، مازاد مواد قندی و سایر مواد شیره را که نیاز ندارند (بدون وارد نمودن به معده ی اصلی) از بدن خارج می کنند که به شکل رشته های باریک و سفید رنگ روی سرشاخه های گون دیده می شود. افراد محلی این رشته های سفید رنگ را گز انگبین و گاهی به اختصار گز می نامند. بهترین گز از این ماده تهیه می شوند.
روش بهره برداری چگونه است؟
ساکنان مناطق گزخیز و عشایر، با استفاده از وسایل ساده ای که خودشان با بهره گیری از مصالح طبیعی درست کرده اند، اقدام به ضربه زنی یا به اصطلاح چوب زنی می کنند. هنگام بهره برداری، دوال یا سلیه را که از یک چوب دایره شکل و پوست گوسفند تهیه شده و شبیه به یک قاشق بزرگ است، در زیر سرشاخه های بوته ی گون نگه می دارند و با چوب دستی که در اصطلاح محلی به آن ارابه کودی یا کوبه می گویند و سر آن به شکل دایره یا بیضی است، روی شاخه ها به آرامی ضربه می زنند.پس از آن،برای جداسازی و تا حدودی خالص کردن مواد بهره برداری شده با استفاده از الک چندبار آن را غربال کرده و مان جدا شده را داخل ظرف های همراه خود می ریزند. با توجه به این که این ماده در بعضی از مناطق ایران تولید می شود و از قدیم الایام نیز خریداران مختلف به بازار های شهرستان های منطقه غربی استان اصفهان رجوع می کردند، بنابراین خریداران خارجی مهم ترین منبع تامین این ماده را در ایران و اصفهان می دانند.
خواص دارویی انگبین
همه انگبین ها دارای ویتامین های مختلف، املاح معدنی،قند و لعاب اند،بسیار خنک و مقوی و سرشار از ویتامین D،کلسیم و همچنین مسهل هستند. خاصیت درمانی انگبین ها عبارتند از:
– درد سینه،التهاب ریه و ناراحتی های تنفسی را رفع می کنند.
– در تقویت دستگاه گوارش و هضم جذب مواد غذایی در بدن موثرند.
– از یبوست و بواسیر جلوگیری می کنند و بهترین مسهل برای اطفال و سالخوردگان محسوب می شوند.
– حرارت و التهاب درونی را تسکین می دهند و عطش را برطرف می کنند.
– گلو را نرم کرده و سرفه را تسکین می دهند.
– به دلیل داشتن خاصیت ضدعفونی کننده،میکروب ها و قارچ ها را ازبین می برند.
– انگبین ها دارای چند نوع آنتی بیوتیک هستند که برای انسان هیچ ضرری ندارند.
– از مسمومیت های غذایی جلوگیری می کنند.
– بهترین دوست کبد و دافع بیماری عفونی هستند.
– به دلیل داشتن منیزیم، از سرطان ها پیشگیری و از پیشرفت آن جلوگیری می کنند.
– کمبود غذایی را جبران و ترشحات غدد داخلی و بزاق را تعدیل می کنند.
– مویرگ را باز می کنند و حافظ سلامت قلب هستند.
– برای رفع ضعف جسمانی، درمان قطعی زخم معده، کم اشتهایی و بی خوابی مفید هستند.
– اگر شیر را با انگبین مخلوط و شیرین کنید و آن را به صورت بمالید، برای طراوت گونه بسیار موثر است.
– در فصل زمستان با مصرف یک لیوان شیر مخلوط با انگبین، از سرماخوردگی و سینه پهلو در امان می مانید.
