با خواص عرق اترج آشنا شویم
اترج میوه‌ای است از خانواده‌ی نارنج که پوستی بسیار ضخیم دارد و نکته‌ی جالب در آن است که بخش گوشتی و آبدار این میوه دارای طبیعتی سرد و تر است ولی بخش بیرونی پوست آن که عرق از آن تهیه می‌شود طبیعتی گرم و خشک دارد. در ادامه به بررسی خواص عرق اترج می‌پردازیم. لطفا با عطارباشی همراه باشید.
اترج میوه‌ای است مشتمل بر دو گونه‌ای صغیر و کبیر که نوع صغیر و کوچک آن را ترنج یا ترنگ و نوع کبیر یا بزرگ‌تر آن را بالنگ می‌نامند.
البته آن‌چه مردمان محلی به نام اترج می‌شناسند در واقع همان نوع صغیر آن با ترنج است که از پوست بیرونی آن که معمولا به رنگ زرد مایل به سبز و ناهموار است، عرقی با طبیعت گرم و خشک تهیه می‌شود. عرق اترج درمان کننده‌ی بسیار قوی برای دردهای معده است و سوزش معده را بسیار سریع مرتفع می‌سازد.
خواص عرق اترج
این عرق بیشتر مصرف درمانی دارد و معمولا برای درست کردن شربت‌های شیرین جهت مصارف روزانه به کار نمی‌رود.
بسیار خوشبو و معطر و مناسب برای مزاج‌های سرد و تر و نیز درمان بیماری‌های غالب بر این نوع مزاج‌هاست.
حکیم عقیلی خراسانی در مخزن‌الادویه درباره‌ی اترج و خواص آن چنین می‌گوید:
ملطف و قابض و صاف کننده روح طبیعی و خون از صفرا و مسکن قی صفراوی و مقطع مره صفرا و مسکن حدت آن و مانع ریختن صفرا به معده و امعا و جهت خفقان حار و تقویت جگر و معده و جهت تسکین حرارت احشا و تشنگی و اسهال صفراوی و کبدی و گزیده عقرب پرنده و مار شاخدار و رفع یرقان و کلف و قوبا و قلع رنگ سیاهی و مرکب از جامعه و اخراج زلوی در حلق مانده مفید و تریاق سموم است و در حدیث وارد است که داخل نمی شود شیطان در خانه که در آن اترج باشد اما پوست زرد آن جهت تقویت قلب و دماغ و کبد سرد و معده و احشا و دفع غثیان و خوشبوی کردن دهان و تلطیف و تحلیل ریاح و اعانت بر هضم نافع خصوصاً مربای آن با عسل مادام که اکثار در خوردن آن نشود و الا هضم نمی گردد خصوص غیر مربای آن و نیز از مفرحات تریاقیه و حرارت آن معین بر خاصیت آنست و طبیخ خشک آن مسکن قی صفراوی و مضغ آن خوشبو کننده نکهت و شرب خشک کوبیده آن با عسل دافع مضرت همه زهرها است و آشامیدن عصاره آن که با شحم گرفته باشند جهت گزیدن افعی و طلای محرق خاکستر آن جهت برص مفید و چون خشک غیر محرق آن را در صندوق و جامه گذراند مانع کرم زدن آن است و چون پوست یک عدد اترج را در شراب اندازند در ساعت آن را ترش کند و سرکه سازد.
مضر جگر و دماغ محرور المزاج و مصدع مصلح آن عسل و بنفشه و یا شحم و حماض آن خوردن.
به طور کلی درباره‌ی خواص اترج و محصولات مختلف حاصل از آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
ضد اسهال و تهوع، رفع عطش و سکسکه، دارای ویتامین C فراوان، ضد درد و گرفتگی عضلات و اسپاسم، تقویت قلب، سو هاضمه و درد معده و اثنی عشر، تصفیه‌کننده‌ی خون، مفید برای طحال، دردهای ناشی از قاعدگی و زایمان.
