تب زرد چیست؟علائم،نشانه ها و …

تعریف

تب زرد یک عفونت ویروسی منتقله از نوعی پشه می باشد. این عفونت بیشتر در افریقا و امریکای جنوبی شایع بوده و مسافران و ساکنان این مناطق را مبتلا می کند.
در موارد خفیف، تب زرد باعث تب، سر درد، استفراغ و تهوع می شود. اما در موارد جدی تر می تواند مشکلات قلبی، کبدی و کلیوی همراه با خونریزی به همراه داشته باشد. نیمی از کسانی که به تب زرد شدید دچار می شوند جان خود را از دست می دهند.
هیچ درمان خاصی برای تب زرد وجود ندارد. اما تزریق واکسن تب زرد قبل از سفر به مناطق آلوده می تواند شما را در برابر این بیماری محافظت کند.

علائم

در 3 تا 6 روز اول ابتلا به تب زرد – دوره کمون – علائم و نشانه ای از بیماری نخواهید داشت. بعد از این دوران، عفونت وارد فاز حاد شده و در برخی موارد فاز سمی می تواند زندگی شما را تهدید کند.
فاز حاد
هنگامی که عفونت وارد فاز حاد می شود، علائم زیر را تجربه می کنید:
–    تب
–    سر درد
–    درد عضلانی به ویژه در کمر و زانوها
–    حساسیت به نور
–    تهوع، استفراغ یا هر دو
–    از دست دادن اشتها
–    سر گیجه
–    قرمزی چشم ها، صورت و زبان
این علائم و نشانه ها معمولا ًدر طی چند روز بهبود می یابند.
فاز سمی
اگر چه ممکن است علائم و نشانه ها طی یک یا دو روز پس از فاز حاد از بین روند، اما برخی افراد پس از این مرحله وارد فاز سمی می شوند. در طی فاز سمی، علائم و نشانه های حاد مجدداً برگشته و شدیدتر خواهند بود. از این علائم می توان علائم  زیر را نام برد:
–    زرد شدن پوست و سفیدی چشم ( یرقان )
–    دل درد و استفراغ، گاهی همراه با خون
–    کاهش ادرار
–    خونریزی از بینی، دهان و چشم
–    کاهش ضربان قلب ( برادی کاردی )
–    نارسایی کبد و کلیه
–    اختلال در عملکرد مغز، از جمله هذیان گویی، تشنج و کما
فاز سمی تب زرد می تواند کشنده باشد.

علل

–    تب زرد یک عفونت ویروسی بوده که توسط پشه ی Aedes aegypti  منتشر می شود. این پشه ها در نزدیکی محل سکونت انسان لانه کرده و حتی در آب تمیز نیز قادر به زاد و ولد هستند. اغلب موارد تب زرد در کشورهای جنوب صحرای افریقا و مناطق گرمسیری امریکای جنوبی رخ می دهد.
–    انسان و میون ها بیشتر به ویروس تب زرد آلوده می شوند. پشه ها ناقل ویروس بین میمون ها، انسان ها یا هر دو می باشند.
–    زمانی که پشه انسان یا میمون را نیش می زند او را به ویروس تب زرد آلوده کرده، ویروس وارد جریان خون پشه شده و قبل از قرار گیری در غدد بزاقی در خون گردش می نماید. زمانی که پشه آلوده میمون یا انسان دیگری را نیش زند، ویروس وارد جریان خون میزبان شده، که ممکن است بیماری را ایجاد کند.

عوامل خطر

–    اگر به مناطقی که پشه ها همچنان ناقل ویروس تب زرد هستند سفر کنید، در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار می گیرید. این مناطق عبارتند از کشورهای جنوب صحرای افریقا و گرمسیری جنوب امریکا.
–    حتی اگر در حال حاضر گزارشی مبنی بر ابتلا به این بیماری نباشد، بدین معنی نیست که خطر آن نیز وجود ندارد. این احتمال وجود دارد که مردم محلی واکسینه شده اند و در مقابل این بیماری ها ایمن هستند، یا موارد ابتلا به تب زرد فقط هنوز تشخیص داده نشده و رسماً گزارش نشده اند.
–    اگر قصد سفر به این مناطق را دارید، با واکسینه شدن حداقل چند هفته قبل از سفر از خود در برابر این بیماری محافظت نمایید.
–    هر کسی می تواند آلوده به ویروس تب زرد شود، اما افراد مسن بیشتر در معرض خطر ابتلا به طور جدی هستند.

عوارض

–    تب زرد در موارد شدید احتمال 20 تا 50 درصد مرگ دارد. عوارض در طول فاز سمی عفونت شامل نارسایی کلیه و کبد، زردی، هذیان گویی و کما می باشد.
–    افرادی که از این عفونت جان سالم به در می برند طی چند هفته تا چند ماه بدون آسیب قابل توجهی به اندام خاصی، به تدریج بهبود می یابند. در طول این زمان فرد ممکن است احساس خستگی یا یرقان را تجربه نماید. سایر عوارض عبارتند از عفونت های ثانویه باکتریایی مانند پنومونی یا عفونت های خونی

آزمایش ها و تشخیص

تشخیص تب زرد بر اساس علائم و نشانه ها دشوار است زیرا ممکن است بیماری های دیگری مانند مالاریا، حصبه (تیفوس)، تب دانگ یا سایر تب های ویروسی خونریزی دهنده به راحتی با این بیماری اشتباه گرفته شود.
برای تشخیص بیماری تان، پزشک :
–    سوالاتی در مورد تاریخچه پزشکی و سفرهای اخیرتان می پرسد
–    از شما آزمایش خون می گیرد
اگر تب زرد داشته باشید، در نمونه خون تان وجود ویروس معین می شود. در غیر این صورت، آزمایش های خون می توانند آنتی بادی ها و سایر ذرات مختص ویروس را تشخیص دهند.

درمان ها و داروها

هیچ داروی ضد ویروسی برای درمان تب زرد کارایی ندارد. در نتیجه، درمان شامل مراقبت حمایتی در بیمارستان می شود. این مراقبت شامل تامین مایعات و اکسیژن مورد نیاز بدن، نگه داشتن فشار خون در حد مناسب، تامین خون از دست رفته، فراهم کردن دیالیز در موارد نارسایی کلیه و درمان سایر عفونت های در حال گسترش می باشد. برخی از افراد برای تامین پروتئین های خون پلاسما تزریق می کنند.
اگر تب زرد داشته باشید، پزشک توصیه می کند جهت پیشگیری از انتقال بیماری تان به سایر افرد،  در منزل و دور از پشه ها بمانید. با یک بار مبتلا شدن به تب زرد، بقیه عمرتان نسبت به این بیماری ایمن می شوید.

پیشگیری

واکسیناسیون
واکسیناسیون ایمن و موثر از تب زرد پیشگیری می نماید. تب زرد در جنوب صحرای افریقا و مناطق امریکای جنوبی وجود دارد. اگر در یکی از این مناطق زندگی می کنید، در مورد دریافت واکسن تب زرد با پزشک خود مشورت نمایید. اگر قصد سفر به یکی از این کشورها را دارید، حد اقل 10 روز قبل از سفر واکسینه شوید. برخی از کشورها برای اجازه ورود به مسافرین، کارت معتبر واکسینه شدن می خواهند.
تنها یک دوز از واکسن تب زرد، شما را تا 10 سال آینده محافظت می کند. عوارض جانبی معمولاً خفیف بوده و شامل سردرد، تب ضعیف، درد عضلانی، خستگی و فرورفتگی در محل تزریق واکسن می باشد. واکنش های شدید تر مانند سندرمی مشابه به تب زرد، التهاب مغز(انسفالی) یا مرگ، بیشتر در نوزادان و افراد مسن رخ می دهد. توصیه می شود واکسن را در زمان بیشتری کارایی اش یعنی 9 ماهگی تا 60 سالگی دریافت نمایید.
در مورد مطمئن بودن دریافت واکسن برای کودک زیر 9 ماه، در صورت داشتن سیستم ایمنی ضعیف یا سن بالاتر از 60 سال با پزشک مشورت کنید.
محافظت در برابر پشه
علاوه بر واکسن، با محافظت از خود در برابر پشه می توانید از ابتلا به تب زرد پیشگیری نمایید.
برای کمتر در معرض پشه قرار گرفتن :
–    در زمان بیشترین فعالیت پشه ها تا جای امکان کمتر از منزل بیرون روید.
–    بلوزهای آستین بلند و شلوار های بلند در مناطق آلوده به پشه بپوشید.
–    هوای منزل خود را به درستی تهویه نمایید.
–    اگر در جایی هستید که پنجره یا تهویه مناسبی ندارد، از پشه بند استفاده کنید.
برای دور کردن پشه ها از خود، دو روش زیر را باهم انجام دهید:
–    استفاده از مواد دافع غیر پوستی.  می توانید از permethrin بر روی لباس ها، کفش ها و پشه بند ها استعمال نمایید. حتی می توانید لباس هایی را خریداری کنید که با این مواد درست شده اند. به یاد داشته باشید هرگز از آن برای پوست خود استفاده نکنید.
–    استفاده از مواد دافع پوستی. محصولاتی با مواد تشکیل دهنده فعال مانند DEET یا پیساریدین از پوست شما در طولانی مدت محافظت می نماید. غلظت آن را بر حسب مدت زمان مورد نیاز برای محافظت انتخاب نمایید. در کل، غلظت های بالاتر ماندگاری بیشتری دارند.
به یاد داشته باشید که این محصولات شیمیایی می توانند سمی باشند، پس تنها از آن ها در زمان هایی که خارج از منزل هستید استفاده کنید. از DEET  بر روی دستان کودکان یا نوزادان زیر 2 ماه استفاده نکنید. در عوض می توانید محیط بازی کودک را با پشه بند امن نمایید.
بر اساس مرکز پیشگیری و کنترل بیماری ها، روغن اکالیپتوس – به عنوان یک محصول طبیعی – در صورت استفاده در غلظت های برابر، محافظتی مثل DEET فراهم می کند. اما این محصولات نیز نیابد برای کودکان زیر 3 سال استفاده شوند.

منبع: epezeshk.com