بیماری‌های اثنی عشر،ورم، زخم و سرطان
در اثنی عشر، غذا با آنزیم‌ها و مایع صفراوی مخلوط می‌شود تا به هضم غذا کمک شود. وقتی که بیمار از درد در ناحیه شکم پس از غذا خوردن شکایت دارد احتمالاً در اثنیعشر او مشکلی به وجود آمده است. سرطان اثنی عشر نوعی بیماری است که در آن تومورهایی در روده اثنیعشر به عنوان اولین قسمت روده کوچک تشکیل می‌شوند.
اثنیعشر در ابتدای روده کوچک قرار گرفته است و از یک طرف به معده و از طرف دیگر به ژژونوم که قسمت میانی روده کوچک است متصل شده است. اثنیعشر که یکی از سه قسمت تشکیل دهنده روده کوچک است کوتاه بوده و فقط ۱۲ سانتی‌متر طول دارد. مجرای صفراوی و مجرای پانکراتیک در آمپول واتر به اثنیعشر ختم می‌شوند و مایع گوارشی به تجزیه غذا کمک می‌کند. بیماری‌های مختلفی بر اثنیعشر تأثیر می‌گذارند.
در ادامه به انواع بیماری‌ها و مشکات مرتبط با اثنی عشر پرداخته می‌شود.
سرطان اثنی عشر یکی از نادرترین سرطان‌هایی است که بر دستگاه گوارش تأثیر می‌گذارد. از آنجا که این بیماری بسیار نادر است، اطلاعات زیادی هم در مورد آن در دسترس نیست بنابراین متخصصان برای تشخیص آن و ارائه روش‌های درمانی مناسب، با مشکل مواجه هست
دلایل و عوامل خطر
تحقیقات برای یافتن علل به وجود آورنده سرطان اثنیعشر هنوز ادامه دارد اما بسیاری از پزشکان معتقدند که برخی از بیماری‌ها و سبک‌های زندگی، احتمال ابتلا به سرطان اثنیعشر را افزایش می‌دهند. برخی از علل احتمالی به وجود آورنده سرطان اثنیعشر عبارتند از:
رژیم غذایی چرب و با مواد مغذی کم
قرار گرفتن در معرض مواد سرطان‌زا به خصوص ویروس‌ها، اشعه‌ها و مواد شیمیایی
استعمال بلند مدت دخانیات
سابقه بیماری‌های گوارشی مانند بیماری سلیاک. سندرم لینچ، سندرم گاردنر، بیماری کرون، پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی، سندرم پولیپ نوجوانان و بیماری پوتز جیگرز
علائم و نشانه‌ها
تومورهای اثنیعشر از حرکت غذا از سمت معده به روده کوچک جلوگیری می‌کنند و باعث گرفتگی مسیر گوارش می‌شوند. این انسداد ممکن است اولین نشانه سرطان اثنیعشر باشد که می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
حالت تهوع و استفراغ
ایجاد توده در معده
درد گرفتگی عضلانی
رفلکس اسیدی معده
کاهش وزن بدون علت و غیرارادی
وجود خون در مدفوع
یبوست
توجه به این نکته ضروری است که سرطان اثنیعشر هیچ علامتی ندارد تا زمانی که تومور به اندازه‌ای بزرگ شود که باعث جلوگیری از ورود غذا به روده کوچک شود.
روش‌های درمانی
پس از تشخیص سرطان اثنیعشر پزشک مرحله پیشروی بیماری را مشخص می‌کند. برای این بیماری چهار مرحله وجود دارد:
مرحله ۱: تومور فقط در محل اثنیعشر قرار دارد.
مرحله ۲: سرطان تا نزدیکی بافت‌ها و غدد لنفاوی پیشروی می‌کند.
مرحله ۳: تومور تا نزدیکی ارگان‌های سیستم گوارش مانند معده، ایلئوم، ژژونیوم و کولون پیشروی می‌کند.
مرحله چهارم: سرطان تا حفره شکم و ارگان‌های دورتر و خارج از دستگاه گوارش پیشروی می‌کند.
با پیشروی سرطان اثنیعشر در مراحل چهارگانه درمان و تشخیص محل آن دشوارتر می‌شود. انجام عمل جراحی معمول‌ترین و مؤثرترین روش درمانی است. شیمی‌درمانی و پرتودرمانی نیز همراه با عمل جراحی انجام می‌شود.
بیماری کرون
بیماری کرون یک بیماری مزمن التهابی روده است که معمولاً قسمت پایینی روده کوچک یا ایلئوم را تحت تأثیر قرار می‌دهد اما می‌تواند بر اثنیعشر نیز تأثیر بگذارد. بیماری کرون معمولاً یک بیماری خانوادگی است. ۲۰۰ در صد از افراد مبتلا به بیماری کرون رابطه خونی با بیماری دارند.
علائم بیماری کرون
اسهال
خونریزی مقعدی
درد شکم
کاهش وزن
تب
درد مفاصل
روش‌های درمانی
زمانی که داروهایی مانند استروئیدها التهاب را کاهش داده یا مصرف آنتی بیوتیک می‌تواند بیماری کرون را کنترل کند نیازی به اقدامات درمانی دیگر نیست.
دیورتیکول اثنیعشر
دیورتیکول های اثنیعشر برآمدگی‌های کیسه‌ای شکل هستند که در دیواره اثنیعشر (قسمتی از روده کوچک) شکل می‌گیرند.
بیماری دیورتیکول دو شکل بالینی دارد. در دیورتیکولوز ممکن است این کیسه‌ها وجود داشته باشند اما باعث ایجاد علائمی نشوند. در دیورتیکولیت، کیسه‌ها متورم شده و باعث انسدادهای کشنده، عفونت یا خونریزی می‌شوند.
عوارض جدی این بیماری شامل خونریزی یا سوراخ ناشی از التهاب، پانکراتیت و انسداد صفراوی هستند.
علل
دیوتیکول های اثنیعشر، بیرون‌زدگی مخاط و زیرمخاط است که در ۹۰% موارد در سمت داخلی اثنیعشر دیده می‌شود. ابتلا به این بیماری زیر سن ۴۰ سالگی نادر است.
میزان بروز سنگ کیسه صفرا در بیماران مبتلا به دیورتیکول ژوکستاپاپیلاری بالا است. دیورتیکول در قسمت اول اثنیعشر دیده نمی‌شود و تصاویر دیورتیکولی در این ناحیه مربوط به اسکار ناشی از زخم پپتیک یا کوله‌سیستیت (التهاب کیسه صفرا) است.
علائم
علائم معمولاً نادر هستند. تعداد کمی از بیماران درد مزمن پس از غذا خوردن یا رفلکس و سوزش معده دارند.
تشخیص و درمان
۲۰ درصد از دیورتیکول های اثنیعشر در قسمت فوقانی دستگاه گوارش ایجاد می‌شوند (طبق مطالعات مبتنی بر اشعه ایکس). تنها یک درصد از دیورتیکول های اثنیعشر به وسیله مطالعات جراحی رادیولوژیک مشخص شده‌اند. درمان این نوع از دیورتیکول ها که علائم آنها دیده می‌شود با آنتی اسیدها انجام می‌شود.
زخم اثنیعشر
زخم‌های گوارشی معده، بر معده و اثنیعشر تأثیر می‌گذارند که زخم اثنیعشر شایع‌ترین نوع آنها است. اصلی‌ترین دلیل زخم اثنیعشر عفونت‌های ناشی از باکتری‌های هلیوباکتر پیلوری هستند که در ۵۰ تا ۷۵ درصد از بیماران مبتلا به زخم‌های گوارشی یا افرادی که آسپیرین یا داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مصرف می‌کنند دیده می‌شود. استعمال دخانیات نیز احتمال ابتلا به زخم‌های گوارشی را افزایش می‌دهد. زخم اثنیعشر باعث ایجاد درد شده به طوری که شب‌ها بیمار را از شدت درد از خواب بیدار می‌کند. نوشیدن شیر معمولاً به طور موقتی باعث کاهش درد می‌شود البته درد پس از چند ساعت دوباره بازمی‌گردد. به کمک داروهای ضد اسیدی و آنتی‌بیوتیک‌ها می‌توان زخم اثنیعشر را درمان نمود.
پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی
پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی (پولیپ روده کوچک) معمولاً به اختصار FAP خوانده می‌شوند یک نوع بیماری ارثی است که یک درصد از سرطان‌های روده بزرگ را تشکیل داده و می‌تواند در اثنیعشر نیز ایجاد شود. در سنین نوجوانی در اثنیعشر افراد مبتلا به FAP صدها و هزاران پولیپ ایجاد می‌شود که در سنین ۴۰ سالگی باعث ایجاد سرطان می‌شوند. برداشتن کولون معمولاً در این حالت توصیه می‌شود. برای جلوگیری از سرطان اثنیعشر که دومین دلیل مرگ در بیماران مبتلا به FAP است، پولیپ ها باید مکرراً برداشته شده و بیوپسی انجام شود.
منبع: govaresh-zanan.ir
