آزبستوز،بیماری شغلی در کمین کارگران صنعتی
آزبستوز عبارت است از التهاب ريه‌ها به علت استنشاق ذرات آزبست. اين يك اختلال مزمن است اما مسري نيست. آزبستوز ممكن است منجر به سرطان ريه شود (خطر بروز با سيگار كشيدن بسيار بيشتر مي‌شود). مردان بالاي 40 سالي كه در معرض ذرات آزبست بوده‌اند با احتمال بيشتري دچار اين بيماري مي‌شوند. آزبستوز شايد مهمترين بيماري ريوي ناشي از كار باشد.
علايم شايع
علايم اوليه
– تنگي نفس
– سرفه‌اي كه يا بدون خلط است يا خلط كمي دارد.
– احساس كسالت عمومي
علايم بعدی
– نامنظمي خواب
– بي‌اشتهايي
– درد قفسه سينه
– خشونت صدا
– سرفه خوني
– علايم نارسايي احتقاني قلب
– آبي شدن ناخن‌ها
علل
مواجهه طولاني مدت با ذرات رير آزبست به هنگام كار يا از منابع ديگر. قسمت محيطي ريه‌ها در اثر فيبرهاي آزبست دچار آزردگي مي‌شوند، كه نهايتاً التهاب، ضخيم‌شدگي و تشكيل بافت جوشگاهي در بافت ريوي (فيبروز ريوي) را به دنبال خواهد داشت. امكان دارد تا 20 سال از زمان مواجهه با آزبست بگذرد و سپس علايم بيماري ظاهر شوند.
عوامل افزايش دهنده خطر
– مشاغلي كه در ارتباط با آزبست هستند.
– تغذيه نامناسب
– سيگار كشيدن
– سوء در مصرف الكل
پيشگيری
– به هنگام قرار گرفتن در معرض آزبست، از ماسك حفاظتي مناسب يا هودي كه با هواي آزاد ارتباط دارد استفاده كنيد.
– اقدامات توصيه شده در رابطه با مهار غبارهاي آزبست را به كار بنديد.
– سيگار نكشيد.
– يك برنامه منظم ورزشي داشته باشيد تا سلامت قلبي ـ تنفسي شما حفظ شود.
– براي كارگراني كه در صنايع آزبست كار مي‌كنند بايد به طور منظم عكس‌برداري با اشعه ايكس انجام شود تا هرگونه سايه غيرطبيعي در ريه‌ها شناسايي شود. اگر در عكس مشكلي بود، فرد بايد كار با آزبست را رها كند حتي اگر علامتي وجود نداشته باشد.
عواقب مورد انتظار
اين بيماري در حال حاضر غيرقابل علاج است. اما علايم را مي‌توان تخفيف داد يا تحت كنترل در آورد.
تحقيقات علمي درباره علل و درمان اين بيماري ادامه دارد. بنابراين اميد مي‌رود درمان‌هاي رو به روز مؤثري ابداع شوند و نهايتاً بتوان اين بيماري را معالجه نمود.
عوارض احتمالی
– بيماري سل
– نارسايي قلبي به علت بيماري ريوي
– روي هم خوابيدن بافت ريوي
– جمع‌شدن مايع در فضاي جنب (اطراف ريه‌ها)
درمان
سيگار كشيدن را متوقف كنيد.
در صورت بروز هرگونه عفونت تنفسي، حتي سرماخوردگي، به پزشك مراجعه كنيد.
اگر بيماري پيشرفته باشد، به فكر نقل مكان به يك جاي گرم و خشك باشيد.
فيزيوتراپي تنفسي و يادگيري روش‌هاي آن
روش‌هاي تخليه نايژه‌اي را فرا گيريد و به كار بنديد.
از دستگاه بخور خنك براي نرم كردن ترشحات نايژه‌اي استفاده كنيد تا اين ترشحات راحت‌تر تخليه شوند.
واكسيناسيون آنفلوانزا و پنوموكك (ذات‌الريه) را به روز نگاه داريد.
از افرادي كه دچار عفونت هستند دوري كنيد.
داروها
– آنتي‌بيوتيك براي عفونت
– گشادكننده نايژه (استنشاقي يا خوراكي) همراه با استنشاق درماني براي باز كردن لوله‌هاي نايژه‌اي تا حداكثر ممكن
– براي رفع ناراحتي خفيف مي‌توان از داروهايي مثل استامينوفن استفاده نمود.
– امكان دارد اكسيژن ضروري شود.
فعاليت
– در صورت وجود عفونت، در رختخواب استراحت كنيد.
– پس از آغاز درمان، با رو به بهبود گذاشتن علايم فعاليت‌هاي عادي خود را از سر گيريد.
– براي حفظ ظرفيت ريه بايد ورزش منظم به هر شكلي كه قابل تحمل باشد انجام داد.
در اين شرايط به پزشك خود مراجعه نماييد
– اگر شما يا يكي از اعضاي خانواده تان علايم آزبستوز را داريد.
– اگر يكي از موارد زير هنگام درمان رخ دهد:
ـ بالا رفتن درجه حرارت بدن تا 3/38 درجه سانتيگراد با بالاتر
ـ افزايش درد قفسه سينه يا تنگي نفس
ـ وجود خون در خلط
ـ كاهش فزاينده وزن
– اگر دچار علايم جديد و غير قابل كنترل شده ايد، داروهاي مورد استفاده در درمان ممكن است عوارض جانبي به همراه داشته باشند.
منبع: sinahospital.tums.ac.ir
