همه چیز درمورد آترواسکلروزیس (تصلب شرایین)(۲)!

روش های تشخیصی و درمانی

ممکن است پزشکتان در طول انجام آزمایشات و معاینات بدنی، علائم و نشانه‌های تنگی، بزرگی و یا سفت شدگی سرخرگ‌ها را پیدا کند. شامل موارد زیر:
•    نبض ضعیف یا عدم وجود نبض در زیر ناحیه تنگ و باریک شده سرخرگ شما
•    کاهش فشار خون در عضو تحت تاثیر واقع شده
•    صداهای اضافی قلب (سرو صدا) در طول سرخرگ، که توسط گوشی پزشکی شنیده می‌شود.
•    علائم توده و برآمدگی ضربان‌دار (آنوریسم) در شکم و یا پشت زانوی شما
•    مدارکی دال بر بهبود ضعیف زخم در منطقه‌ای که جریان خون محدود گردیده است.
بسته به نتایج آزمایشات و معاینات بدنی، ممکن است پزشکتان یک یا چند آزمایش جهت تشخیص توصیه نماید، که عبارتند از:
•آزمایشات خون: تست‌های آزمایشگاهی، می‌تواند سطوح افزایش یافته کلسترول و قند خون را که ممکن است احتمال خطر آترواسکلروزیس(تصلب شرایین) را افزایش دهند، نمایان کند. شما باید تقریباً به مدت ۹ تا ۱۲ ساعت قبل از انجام آزمایش خون چیزی نخورده و نیاشامید،  به جز آب که می‌توانید بنوشید. درصورتیکه این آزمایش را بخواهید در همان ملاقات اولیه انجام دهید، پزشک باید این نکته را از قبل به شما گوشزد نماید.
• اولتراسوند داپلر: این امکان وجود دارد که پزشک از یک دستگاه اولتراسوند مخصوص(اولتراسوند داپلر)، جهت اندازه‌گیری فشار خون شما در  نواحی گوناگون، در طول دست و یا پای شما، استفاده نماید. این اندازه‌گیری‌ها می‌تواند به پزشک کمک کند تا مقدار و درجه هر نوع انسداد و نیز سرعت جریان خون در سرخرگ‌های شما را اندازه‌گیری کند.
•شاخص قوزک پا- بازو (Ankle-brachial): این آزمایش می‌تواند بازگوکننده وجود آترواسکلوزیس در سرخرگ‌های پاهای شما باشد. ممکن است پزشک فشار خون قوزک پای شما را با فشار خون بازوی شما مورد مقایسه قرار دهد. این روش به عنوان شاخص قوزک پا- بازو شناخته می‌شود. وجود یک تفاوت غیرطبیعی، ممکن است  مشخص‌کننده بیماری عروق محیطی باشد، که معمولاً به واسطه آترواسکلروزیس(تصلب شرایین)، ایجاد می‌شود.
•الکتروکاردیوگرام(ثبت ضربان قلب به‌وسیله برق)(ECG):  یک الکتروکاردیوگرام، علائم و سیگنال‌های الکتریکی را که از قلب شما حرکت می‌کنند، ثبت می‌کند. الکتروکاردیوگرام، اغلب می‌تواند مدرکی از یک حمله قلبی را که قبلاً اتفاق افتاده، نمایان کند. درصورتیکه علائم و نشانه‌های شما بیشتر مواقع در طول ورزش رخ می‌دهد، این امکان وجود دارد که پزشک از شما بخواهد تا در طول انجام  ECG روی یک دستگاه تردمیل راه رفته یا بر روی یک دوچرخه ثابت، دوچرخه‌سواری کنید.
• تست استرس: تست استرس که تست ورزش نیز نامیده می‌شود، جهت جمع‌آوری اطلاعاتی درمورد اینکه قلب شما در طول فعالیت فیزیکی چگونه کار می‌کند، استفاده می‌شود. به این خاطرکه ورزش باعث می‌شود قلب شما پمپاژ بیشتر و سخت‌تری، نسبت به فعالیت‌های روزمره داشته باشد؛ تست ورزش می‌تواند مشکلاتی را که در مواقع دیگر به آن توجهی نمی‌شود، آشکار کند. معمولاً  این تست با راه‌رفتن بر روی یک تردمیل و یا رکاب زدن بر روی یک دوچرخه ثابت، انجام می‌شود، و در این حین، ریتم قلب ، فشار خون و تنفس شما اندازه‌گیری می‌شود. در بعضی از انواع تست‌های ورزش، تصاویری از قلب شما گرفته خواهد شد. در صورتیکه قادر به ورزش نیستید، این امکان وجود دارد که دارویی دریافت کنید که مشابه تاثیر ورزش بر روی قلب شما عمل می‌کند.
•  Cardiac catheterization و آنژیوگرام: این آزمایش می‌تواند تنگی، باریک شدگی و انسداد سرخرگ‌های کرونری(قلبی) شما را نشان دهد. یک ماده حاجب مایع، به‌درون سرخرگ‌های قلبی شما، از درون یک لوله بلند و نازک(کاتاتر)،  تزریق شده، که معمولاً از سرخرگ‌های پای شما تغذیه شده و به سمت سرخرگ‌های قلبی شما می‌رود. همچنانکه ماده حاجب سرخرگ‌های شما را پر می‌نماید، آنها به‌وسیله اشعه ایکس رویت می‌شوند، و نواحی انسدادیاقته مشخص می‌گردند.
• سایر آزمایشات تصویربرداری: ممکن است پزشکتان جهت بررسی سرخرگ‌های شما، از اولتراسوند، اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT)، و یا ام آر آی،  استفاده کند. این آزمایشات اغلب می‌تواند سختی، سفتی، باریک‌شدگی و تنگی سرخرگ‌های بزرگ و همچنین وجود آنوریسم و رسوبات کلسیمی را در دیواره سرخرگ‌ها، نشان دهد.

درمان دارویی

تغییرات در شیوه زندگی و اصلاح آن ، مثل خوردن غذاهای سالم و ورزش کردن، اغلب بهترین درمان برای آترواسکلروزیس هستند. اما گاهی اوقات، دارودرمانی یا اعمال جراحی، نیز ممکن است توصیه شود. داروهای مختلفی می‌توانند تاثیرات آترواسکلروزیس را کند کرده و حتی در بعضی مواقع نیز آن را از بین ببرند. در اینجا، از بعضی از انتخاب‌های رایج و شایع نام می‌بریم:
•    داروهای کلسترول: این داروها به صورت تهاجمی برای پایین‌آوردن کلسترول LDL، یعنی لیپوپروتئین با دانسیته پایین، که همان کلسترول نوع بد است، عمل می‌کنند و می‌توانند ساخت رسوبات چربی را در سرخرگ‌های شما، آرام یا متوقف کرده یا حتی از بین ببرند و ممکن است همچنین میزان کلسترول HDL، یعنی لیپوپروتئین با دانسیته بالا، که همان کلسترول نوع خوب است را بالا ببرد. پزشکتان می‌تواند از دسته داروهای کلسترول، داروهای شناخته‌شده‌ای از خانواده استاتین‌ها و فیبرات‌ها را انتخاب نماید.
•    داروهای ضد پلاکت: ممکن است پزشکتان جهت کاهش احتمال تجمع پلاکت‌ها در سرخرگ‌های تنگ و باریک شده و عدم تشکیل لخته خونی که باعث انسداد بیشتر می گردد، داروهای ضد پلاکت تجویز نماید، مانند آسپرین،.
•    داروهای بتابلاکر:  این داروها عموماً برای بیماری‌های عروق کرونری (قلبی)، به کار می‌روند. آنها ضربان قلب و فشار خون شما را پایین‌تر آورده، بار اضافی بر روی قلب را کاهش داده، و اغلب موجب تسکین علائم و نشانه‌های درد سینه می‌گردند. بتابلاکرها، همچنین احتمال خطر بروز حملات قلبی و مشکلات ریتم قلبی را کاهش می‌دهند.
•    بازدارنده‌های آنزیم  تبدیل کننده آنژیوتانسین(ACE):  این داروها ممکن است  به کند نمودن پیشرفت آترواسکلروزیس، از طریق پایین آوردن فشار خون و ارائه سایر نتایج و تاثیرات سودمند بر روی سرخرگ‌های شما، کمک کنند. همچنین، بازدارنده‌های ACE می‌توانند احتمال خطر حملات قلبی عودکننده و یا بازگشت‌کننده را کاهش دهند.
•    مسدودکننده‌های(بلاکرهای) کانال کلسیمی: این نوع از داروها، فشار خون را پایین می‌آورند، و گاهی اوقات در درمان آنژین قلبی به کار می‌روند.
•    قرص‌های مدر(دیورتیک‌ها):  فشار خون بالا، عامل خطر بزرگی در ابتلاء به بیماری آترواسکلروزیس(تصلب شرایین) به حساب می‌آید. دیورتیک‌ها، فشار خون را پایین می‌آورند.
•    سایر داروها: ممکن است پزشکتان برخی از داروها را جهت کنترل  بعضی از عوامل خطر خاص در آترواسکلروزیس، مثل دیابت، توصیه نماید. گاهی‌اوقات، داروهای به خصوص و ویژه‌ای جهت درمان علائم و نشانه‌های آترواسکلروزیس، مثل درد پا هنگام ورزش و فعالیت بدنی، تجویز می‌گردد.
گاهی اوقات درمان‌های تهاجمی‌تر و جدی‌تری احتیاج می‌باشد. اگر شما علائم و نشانه‌های شدید و جدی‌تر و یا  انسدادی دارید که حیات ماهیچه و یا بافت پوست را تهدید می‌نماید؛ این امکان وجود دارد که داوطلب و یا خواهان یکی از اعمال جراحی زیر باشید:
•    آنژیوپلاستی و قراردادن استنت: در این شیوه، پزشک شما، یک لوله بلند و نازک (کاتاتر)، را وارد بخش وناحیه انسدادیافته یا تنگ و باریک شده سرخرگ شما می‌نماید. سپس کاتاتر دوم، که بر نوک آن یک بالون بدون باد قرار دارد، از میان کاتاتر به سمت ناحیه تنگ و باریک شده عبور می‌کند. سپس بالون پرباد شده، و رسوبات دیواره سرخرگ‌های شما را متراکم و به‌هم فشرده می‌نماید. معمولاً یک لوله روزنه‌دار(استنت)، برای کمک به بازنگاه داشته‌شدن سرخرگ، درون سرخرگ قرار داده می‌شود.
•     اندارترکتومی: در بعضی از موارد، رسوبات چربی باید از دیواره سرخرگ‌های تنگ و باریک شده با کمک عمل جراحی، برطرف گردند. وقتی که این عمل جراحی بر روی سرخرگ‌های گردن شما(سرخرگ کاروتید)، انجام گردد، به این عمل اندارترکتومی کاروتید می‌گویند.
•    درمان ترومبولیتیک: اگر شما سرخرگی دارید که به واسطه یک لخته خون، مسدود گردیده، ممکن است پزشکتان از یک داروی حل کننده لخته، برای شکستن و خرد کردن آن استفاده نماید.
•    جراحی بای‌پس: ممکن است پزشکتان با استفاده از یک رگ از سایر نواحی بدن شما و یا یک لوله که از فابریک(بافت) مصنوعی ساخته شده، برای ایجاد یک بای‌پس(گذرگاه فرعی) پیوندی استفاده کند. این امر اجازه می‌دهد که خون دورادور سرخرگ انسدادیافته و یا تنگ و باریک شده جریان پیدا کند.

پیشگری از آترواسکلروزیس

همان تغییرات در سبک زندگی به شیوه سالم که در درمان آترواسکلروزیس توصیه شده بود، می‌‌تواند به پیشگیری از این بیماری نیز کمک نماید. این موارد عبارتند از:
•ترک سیگار
•خوردن غذاهای سالم
•ورزش و فعالیت بدنی منظم
•حفظ وزن سلامت و مناسب
فقط به یاد داشته باشید برای تغییر در سبک زندگی، یک گام در یک زمان مشخص برداشته، و سپس به خاطر بسپارید چه تغییرات دیگری در سبک زندگی شما در طولانی مدت قابل کنترل و اداره خواهد بود.

منبع: epezeshk.com