چرا سری که درد نمیکنه، درد میکنه؟
سردرد، دردی در ناحیه‌ای از سر است. ممکن است سردرد در یک یا دو سمت سر رخ دهد، به موقعیتی خاص محصور شود، از یک نقطه به تمام سر منتشر شود، یا کیفیت بسیاری محکمی داشته باشد (یعنی شدید باشد).
سردرد ممکن است به شکل درد شدید، حس ضربانی، یا درد خفیف ظاهر شود. سردرد می‌تواند به تدریج یا ناگهانی ایجاد شود و ممکن است از کمتر از یک ساعت تا چندروز طول بکشد.
علائم سردرد می‌تواند به پزشک کمک کند که دلیل آن و راه درمان مناسب آن را تعیین کند. بیشتر سردردها از بیماری جدی ناشی نمی‌شوند،اما ممکن است از شرایط تهدیدکننده‌ای برآیند که نیازمند مراقبت فوری هستند.
اگر هر یک از علائم زیر را به شدت احساس کردید، با یک پزشک آنلاین ویزیت شوید.
سردردها معمولا براساس دلیل دسته‌بندی می‌شوند:
سردردهای اولیه
سردرد اولیه به دلیل فعالیت بیش از حد یا مشکل در ساختارهای حساس به درد در سر شما ایجاد می‌شود. سردرد اولیه علامت هیچ بیماری مهمی نیست.
فعالیت شیمیایی مغز، عصب‌ها یا رگ‌های خونی اطراف جمجمه، یا عضلات سر و گردن (یا ترکیبی از این عوامل) می‌توانند در سردرد اولیه نقش داشته باشند. همچنین ممکن است برخی افراد ژن‌هایی داشته باشند که احتمال ایجاد سردرد در آنها را بیشتر می‌کند.
رایج‌ترین سردردهای اولیه موارد زیر هستند:
– سردرد خوشه‌ای
– میگرن
– میگرن همراه با اورا
– سردرد تنشی
– سفالالژی ارادی سه‌قلو (TAC)، از جمله سردرد خوشه‌ای و هم‌پوشانی سردردهای اولیه
به طور کلی الگوهای سردرد کمی به عنوان انواع سردردهای اولیه درنظر گرفته شده‌اند، اما شیوع کمتری دارند. این سردردها ویژگی‌های متمایزی، از قبیل طول غیرمعمول یا درد همراه با فعالیتی خاص، دارند.
گرچه به طور کلی درد اولیه محسوب می‌شوند، هریک می‌توانند علامت یک بیماری خاص باشند. برخی از این بیماری‌ها شامل موارد زیر هستند:
– سردردهای مزمن روزانه (برای مثال، میگرن مزمن، سردرد نوع تنشی مزمن، یا زنجیره همیکرانیا)
– سردرد ناشی از سرفه
– سردرد ناشی از ورزش
– سردرد ناشی از رابطه جنسی
برخی از سردردهای اولیه براثر عوامل سبک زندگی تحریک می‌شوند، از جمله:
– الکل، به‌ویژه شراب قرمز
– مواد غذایی خاص،مانند گوشت‌های فرآوری شده که حاوی نیترات هستند
– تغییر در خواب یا کمبود خواب
– وضعیت بد بدن
– وعده‌های غذایی ردشده
– استرس
سردردهای ثانویه
سردرد ثانویه علامت یک بیماری است که می‌تواند عصب‌های حساس به درد را در سر فعال کند. هر تعداد عارضه – که شدت آنها بسیار متفاوت هستند – می‌تواند سردرد ثانویه ایجاد کند.
دلایل احتمالی سردردهای ثانویه شامل موارد زیر هستند:
– سینوزیت حاد (عفونت سینوس و دماغ)
– پارگی شریان‌ها (تشریح کاروتید یا مهره‌ها)
– لخته خونی (ترومبوز وریدی) درون مغز – جدا از حمله مغزی
– آنوریسم مغز (برآمدگی شریانی در مغز)
– AVM مغزی (ناهنجاری شریانی) – شکل‌گیری نامتعارف رگ‌های خونی مغز
– تومور مغزی
– مسمومیت با مونوکسید کربن
– ناهنجاری کیاری (مشکل ساختاری انتهای جمجمه)
– ضربه مغزی
– بیماری ویروس کرونا (کووید-۱۹)
– کمبود آب بدن
– مشکلات دندان‌ها
– عفونت گوش (گوش میانی)
– انسفالیت (التهاب یا ورم مغز)
– آرتریت سلول غول‌آسا (التهاب دیواره شریان‌ها)
– کوری تدریجی (گلوکوم بسته‌شدن زاویه حاد)
– خماری
– فشارخون بالا (بیماری فشار خون)
– آنفولانزا و دیگر بیماری‌های ناشی از تب
– هماتوم درون‌جمجمه
– داروهای ناهنجاری‌های دیگر
– مننژیت
– گلوتامات مونوسدیم (MSG)
– مصرف بیش از اندازه داروهای مسکن
– وحشت زدگی و اختلال هراسی
– علائم دائمی پس از ضربه مغزی (سندروم پس از ضربه مغزی)
– فشار ایجاد شده از پوشش سر تنگ، از قبیل کلاه ایمنی یا عینک ایمنی
– مخچه کاذب
– حمله مغزی
– توکسوپلاسموز
– نورالژی عصب سه‌قلو (همانند نورالژی‌های دیگر، که همه آنها تحریم عصب‌های خاص متصل به صورت و مغز را دربرمی‌گیرند)
اگر بدترین سردرد عمرتان، یا سردردی شدید و ناگهانی، یا سردردی همراه با علائم زیر را تجربه می‌کنید به اورژانس بیمارستان مراجعه کنید یا با ۱۱۵ شماره اورژانس تماس بگیرید:
– سردرگمی یا مشکل در درک مکالمات
– غش کردن
– تب بالا، بیشتر از ۳۹ تا ۴۰ درجه سانتیگراد
– بی‌حسی، ضعف یا فلج یک سمت بدن
– گرفتگی گردن
– مشکل بینایی
– مشکل در حرف زدن
– مشکل در راه رفتن
– حالت تهوع یا استفراغ (اگر به وضوح مربوط به آنفولانزا یا خماری نباشد)
وقتی سردرد شدیدی ایجاد می‌شود، فقط می‌خواهید تمام شود. درد، همراه با تیرکشیدن و ضربان داشتن، می‌تواند شما را ناتوان و ضعیف کند و باعث از دست دادن قرار ملاقات، کار، یا زمان همراه خانواده و دوستانتان شود.
صرفنظر از این که مستعد ابتلا به میگرن، سردرد تنشی، یا سردرد خوشه‌ای هستید (به مقاله “آیا این سردرد شماست؟” مراجعه کنید)، می‌توانید با تشخیص علل آن دفعات تکرار آن را کاهش دهید. در ادامه رایج‌ترین محرک‌های هریک از این سردردها را بررسی می‌کنیم.
- استرس: استرس می‌تواند موجب گرفتگی عضلات گردن و شانه‌ها شود، که اغلب منجر به سردردهای تنشی می‌شود. باور بر این است که از ماهیچه‌ها شروع می‌شود. وقتی سردردهای تنشی مکرر می‌شوند، درد عضلات گردن و شانه‌ها همانند درد سر احساس می‌شود. استرس محرک رایجی برای میگرن نیز هست.
- رژیم غذایی: گرسنگی خود می‌تواند میگرن یا سردرد تنشی را تحریک کند. اما خوردن غذاهای خاصی می‌تواند میگرن را برانگیزد. می‌تواند تنها یک نوع ماده غذایی – از جمله حبوبات یا آجیل – یا مواد غذایی بسیاری از قبیل موز، پنیر، شکلات، مرکبات، فرآورده‌های لبنی، و پیاز باشد. مواد غذایی فرآوری شده با نیتریت، نیترات، رنگ غذای زرد، یا گلوتامات مونوسدیم می‌توانند مشکل‌ساز باشند.
- مصرف الکل: الکل دلیل رایج میگرن و سردردهای خوشه‌ای است. برای برخی افراد، شراب قرمز تمام چیزی است که سردرد را تحریک می‌کند، گرچه هر نوع الکلی می‌تواند محرک باشد. معلوم نیست خود الکل مقصر است یا جزء دیگری از نوشیدنی مشکل ایجاد می‌کند.
- محیط: به نظر می‌رسد سردردهای خوشه‌ای فصلی باشند و اغلب در بهار یا پاییز رخ می‌دهند. چیزی در محیط هست، اما هنوز نمی‌توانیم دقیقا بگوییم که چیست. عوامل محیطی از قبیل نور شدید، دود، رطوبت، بوهای شدید، یا هوای سرد به سردردهای میگرنی ربط دارند.
- هورمون: تغییرات سطح استروژن در زنان با سردردهای میگرنی همراه هستند، و زنان بیشتر از مردان دچار میگرن می‌شوند. سیکل قاعدگی در زنان جوان می‌تواند به میگرن ارتباط داشته باشد. سطوح متغیر استروژن در طول دوره یائسگی می‌تواند در زنانی که هرگز این تجربه را نداشته‌اند، میگرن ایجاد کند. استروژن درمانی نیز می‌تواند محرک میگرن باشد. به نظر می‌رسد یائسگی در بیشتر زنان میگرن را پایان می‌دهد.
- ترک کافئین: اگر به طور معمول در چای یا قهوه کافئین مصرف می‌کنید، ترک ناگهانی جذب آن می‌تواند میگرن ایجاد کند. ممکن است به این دلیل باشد که کافئین باعث می‌شود رگ‌های خونی منقبض شوند؛ بدون کافئین، رگ‌های خونی منبسط می‌شوند و با هر ضربان قلب بیرون بی‌زنند – که دلیل اصلی دردهای میگرنی است.
- کمبود خواب: کمبود خواب با میگرن و سردردهای تنشی همراه است. دلیل آن را نمی‌دانیم، اما می‌دانیک که رابطه‌ای وجود دارد و خواب می‌تواند به تسکین درد کمک کند. گاهی اوقات افراد بعد از چرت کوتاهی احساس بهتری دارند.
