سرطان سینه
گاهی اوقات نیز به علت بزرگی بیش از حد تومور در یک پستان، پستان ها از حالت متقارن خارج شده و به طور واضح پستان یک طرف بزرگ تر از طرف مقابل می شود. البته اندازه دو پستان در افراد سالم نیز کاملاً مشابه نیست، اما بزرگی یک پستان نسبت به طرف دیگر که اخیراً ایجاد شده باشد، باید مورد توجه قرار گیرد.
دومین عامل مرگ و میر در بین زنان، سرطان و شایع ترین آن سرطان سینه است که متأسفانه سن شیوع آن در بین زنان جوان کشورمان قابل تأمل است.
متأسفانه در كشور ما اوج فراواني سرطان پستان در بین زنان در دهه چهار و پنج عمرشان است که طبق گفته بسیاری از پزشکان يك دهه پايين تر از آمارهای جهانی ست. به همين دليل توصيه مي‌شود تمام زنان زیر 40 سال به فاصله یک تا دو سال توسط پزشک معاینه شوند و از این سن به بعد هر سال به پزشک مراجعه کنند. در واقع از چهل سالگي به بعد بايد علاوه بر معاينات، ماموگرافي(تصويربرداري از پستان) هم، سالانه انجام شود تا با تكرار اين بررسي ها به صورت منظم، بتوان سرطان پستان را در مراحل اوليه شناسايي و نسبت به درمان قطعي آن اقدام نمود.
البته ناگفته نماند خوشبختانه اين سرطان از جمله سرطان های قابل پيشگيری و قابل تشخيص زودرس است كه با ارائه راهكارهاي ويژه، مي توان به کاهش مراجعه ديرهنگام و ارائه درمان مؤثر به منظور افزايش بقاء، کاهش مرگ و ارتقاء کيفيت زندگی بيماران کمک شایانی کرد.
اما در حال حاضر سرطان پستان علت اصلي منتهي به مرگ در سنين 79ـ40 سالگي در زنان است كه نقشي مشابه بيماري های قلبي عروقي در مردان بازی مي كند. گرچه واضح است كه ابتلا به اين بيماری به دلیل صدمه روانی حاصل از ابتلا به بيماری صعب العلاج سرطان، برای بيماران بسیار ناراحت كننده خواهد بود؛ اما همان طور که پیش از این هم به آن اشاره شد خوشبختانه امروزه با استفاده از روش های غربالگری و تشخيص زودرس اين بيماری و همچنین پيشرفت های درماني تحول بزرگي در معالجه اين بيماری ايجاد شده است.
در همین زمینه با دکتر فرنوش فتوحی متخصص زنان و زایمان به گفت و گو نشستیم.
سن، سابقه فامیلی، ژنتیک؛ عوامل خطر و ایجاد کننده سرطان پستان
فتوحی در ابتدا در خصوص عوامل خطر و ايجادكننده سرطان پستان اظهار داشت: عوامل متعددی در بروز سرطان پستان دخيل هستند كه مهم ترين آنها عبارتند از سن، سابقه فامیلی، عوامل ژنتیکی و هورمونی، اولین حاملگی بالای 30 سال و …
وی ادامه داد: باید بگویم از آنجا كه سرطان پستان به عنوان يك بيماری جنس مؤنث شناخته شده، لذا جنس اغلب به عنوان يك عامل خطر در نظر گرفته نمي‌شود؛ چراکه بطور كلي تنها یک درصد سرطان های پستان در جنس مذكر اتفاق می افتد. البته افزايش سن از عوامل خطر بسيار مهم در سرطان پستان است، سرطان پستان در زنان زير 30 سال شايع نيست، اما متأسفانه ميانگين سن بروز سرطان پستان در زنان ايراني بين 15-10 سال كمتر از كشورهاي غربي است و بيشتر ين موارد سرطان پستان در بين سنين 49-40 سال گزارش مي شود.
این متخصص زنان و زایمان خاطرنشان کرد: بهتر است در خصوص این سرطان بگویم که علائم این سرطان شامل توده یا تومور پستان، ترشح از نوک پستان، تغییرات پوست و نوک پستان است که البته در مراحل اولیه کاملاً بدون علامت است و به همین دلیل ماموگرافی توصیه می شود.
توده بدون درد؛ شایع ترین علامت
وی اضافه کرد: در واقع توده بدون درد شایع ترین علامت سرطان پستان است که در حدود 75 درصد موارد توسط خود بیمار و یا معاینه ماهیانه کشف می شود و با توجه به اینکه توده هم در بیماری خوش خیم و هم بدخیم می تواند دیده شود، بهتر است در صورت لمس هر توده ای در پستان به پزشک مراجعه شود.
فتوحی ضمن اشاره به اینکه ترشخ از نوک پستان معمولاً به دنبال بیماری های خوش خیم پستان ایجاد می شود، ادامه داد: با وجود اینکه وجود ترشحات نوک پستان در اغلب موارد همراه با سرطان پستان نیست، اما به دلیل احتمال وجود سرطان در همراهی با این علامت بررسی دقیق آن ضروری ست. ترشح خونی که خودبخودی ست و از یک پستان و یک مجرا خارج می شود، احتمال بیشتری برای همراهی با سرطان پستان دارد.
این جراح زنان تصریح کرد: ترشحاتی که شک به وجود سرطان را بر می انگیزند شامل ترشحات خونی یا آبکی، ترشحاتی که خودبخودی و بدون فشار خارج می شوند، ترشحاتی که از یک پستان و از یک مجرای نوک پستان خارج می شود، ترشحاتی که همراه با توده باشد و ترشحات پس از یائسگی.
فرورفتگی یا کشیدگی پوست پستان
وی در ادامه بیان داشت: تومور سرطانی همچان که نسوج اطراف خودش را درگیر می کند، باعث کوتاه شدن رباط های نگهدارنده پوست پستان می شود و این تغییر به نوبه خود فرورفتگی هایی در پوست ایجاد می کند. البته کشیدگی پوست یک یافته قطعی دال بر سرطان نیست و گاهی به دنبال بیماری های خوش خیم پستان نیز یافت می شود.
تغییرات نوک پستان
این متخصص زنان و زایمان اظهار داشت: در برخی از افراد فرورفتگی نوک پستان ممکن است متعاقب شیردهی یا پس از دوران بلوغ و بدون نشانه خاصی ایجاد شود که قابل برگشت است، اما در سرطان این فرورفتگی حالت ثابت دارد و با معاینه دقیق پستان ممکن است وجود توده ای در زیر نوک پستان مشخص شود.
تغییرات در اندازه پستان
فتوحی خاطرنشان کرد: گاهی اوقات نیز به علت بزرگی بیش از حد تومور در یک پستان، پستان ها از حالت متقارن خارج شده و به طور واضح پستان یک طرف بزرگ تر از طرف مقابل می شود. البته اندازه دو پستان در افراد سالم نیز کاملاً مشابه نیست، اما بزرگی یک پستان نسبت به طرف دیگر که اخیراً ایجاد شده باشد، باید مورد توجه قرار گیرد.
وی در ادامه تصریح کرد: بزرگی غدد لنفاوی زیر بغل و تورم یک طرفه بازو و اندام فوقانی نیز می تواند از علائم بروز این سرطان باشد.
راهکارهای پیشگیری از سرطان پستان
وی در پایان ضمن اشاره به راهكارهايى كه جهت پيشگيرى از ابتلا به سرطان سينه توصيه مى شود گفت: درباره چربى هايى كه مصرف مى كنيد دقت كنيد. قطعاً بسيارى از انواع چربى ها سبب افزايش سطح استروژن در بدن مى شود كه خود خطر ابتلا به سرطان سينه را افزايش مى دهد. طبق تحقيقات به عمل آمده زنانى كه حداقل چهار ساعت در هفته ورزش مى كنند در مقايسه با زنانى كه فعاليت بدنى ندارند، 37 درصد كمتر به سرطان سينه مبتلا مى شوند.
اگر چهل سال يا بيشتر سن داريد، حتما سالى يك بار ماموگرافى كنيد، ماموگرافى 2 تا 5 سال قبل از آنكه بتوان توده اى را در سينه لمس كرد، سرطان سينه را شناسايى مى كند. اگر هنوز عادت ماهيانه مى شويد، 7 تا 10 روز بعد از شروع قاعدگى خودتان سينه هايتان تان را معاينه كنيد و اگر ديگر عادت ماهيانه نمى شويد يك روز در ماه را مشخص كرده و هر ماه در آن روز سينه هاى تان را معاينه كنید.
منبع: mehrkhane.com
