قارچ هریسیوم یا قارچ یال شیر چیست؟

قارچ هریسیوم با نام علمی Hericium erinaceus یکی از انواعقارچ های دارویی جنگلی است که بومی شمال آمریکا، اروپا و آسیا می باشد. این قارچ به اسامی مختلفی در نقاط مختلف دنیا شناخته می شود که از جمله می توان به قارچ یال شیر، قارچ ریش پیرمرد، قارچ جوجه تیغی ریشو و یا قارچ پام پام (Pom Pom) اشاره نمود.

این قارچ یکی از معروف ترین قارچ های کشور چین است و جالبا است بدانید که این قارچ به حدی خوشمزه و دارای ارزش دارویی است که در کشور چین، در کتب مرجع از آن یاد شده است. این قارچ به طور طبیعی، در اعماق جنگل ها و بر روی تنه درختان پوسیده رشد می کند و در ایران نیز در فصل بهار و پاییز می توان آن را در جنگل های شمال یافت نمود.

در ادامه به مزایای قارچ یال شیر و عصاره آن برای سلامتی می پردازیم.

پیشگیری از زوال عقل

توانایی مغز در رشد و ایجاد ارتباطات جدید معمولا با افزایش سن کاهش می یابد. این امر می تواند علت ضعف عملکرد ذهن را در بسیاری از افراد سالمند توضیح دهد.

بررسی ها نشان می دهند که قارچ یال شیر حاوی دو ترکیب مخصوص به نام های Hericenones و Erinacine است که می توانند سلول های مغز را وادار به رشد کنند.

به علاوه بررسی های صورت گرفته بر روی حیوانات حاکی از این است که قارچ یال شیر به پیشگیری از ابتلا به بیماری آلزایمر کمک می کند. آلزایمر یک بیماری انحطاط مغز است که باعث از بین رفتن شدید حافظه می شود.

طبق شواهد، در واقع قارچ یال شیر و عصاره آن علائم از بین رفتن حافظه را در موش ها کاهش می دهد و همچنین از آسیب عصبی ناشی از پلاک های بتا آمیلوئید که در طول بیماری آلزایمر در مغز تجمع می یابند پیشگیری می کند.

اگرچه هیچ مطالعه ای این موضوع را که آیا قارچ یال شیر در پیشگیری از ابتلا به آلزایمر در انسان نقش دارد یا خیر تحلیل نکرده است، اما این ماده غذایی تاثیر زیادی در بهبود عملکرد ذهن دارد.

برطرف کردن علائم خفیف افسردگی و اضطراب

بیش از یک سوم از افرادی که در کشورهای توسعه یافته زندگی می کنند از علائم افسردگی و اضطراب رنج می برند.

اگرچه ابتلا به افسردگی و اضطراب دلایل فراوانی دارد، اما التهاب مزمن می تواند یکی از عوامل عمده بروز این شرایط باشد.

تحقیق جدیدی که بر روی حیوانات صورت گرفته است نشان می دهد که عصاره قارچ یال شیر خواص ضد التهابی داشته که می تواند علائم افسردگی و اضطراب را در موش ها کاهش دهد.

سایر بررسی های به عمل آمده بر روی حیوانات نیز نشان می دهند که عصاره قارچ یال شیر به احیای سلول های مغز کمک می کند و عملکرد هیپوکامپ – یکی از نواحی مغز که مسئول پردازش رویدادها و واکنش های عاطفی است – را بهبود می بخشد.

محققان عقیده دارند که بهبود عملکرد هیپوکامپ نشان دهنده کاهش رفتارهای مربوط به افسردگی و اضطراب در موش هایی است که به آن ها عصاره قارچ یال شیر خورانده شده است.

بهبود آسیب‌های سیستم عصبی

سیستم عصبی شامل مغز، طناب نخاعی و سایر عصب هایی است که در سرتاسر بدن قرار دارند. این اجزا همراه با یکدیگر برای ارسال و دریافت سیگنال هایی که تقریبا تمامی عملکردهای بدن را کنترل می کنند فعالیت دارند.

آسیب به مغز یا طناب نخاعی می تواند عوارض بسیار بدی به همراه داشته باشد. معمولا آسیب به مغز یا نخاع باعث فلج شدن یا اختلال در عملکردهای ذهن میشود که برطرف شدن این مشکلات بسیار زمانبر است.

با این وجود تحقیقات نشان می دهند که عصاره قارچ یال شیر با تحریک رشد و ترمیم سلول های عصبی به بهبود این نوع مشکلات سرعت می بخشد.

طبق بررسی های به عمل آمده بر روی موش ها، عصاره قارچ یال شیر مدت زمان درمان مشکلات سیستم عصبی را تا ۲۳ الی ۴۱ درصد کاهش می دهد.

عصاره قارچ یال شیر به کاهش شدت آسیب پس از سکته نیز کمک می کند.

پیشگیری از زخم‌های دستگاه گوارش

زخم ها در هر قسمتی از دستگاه گوارش از معده گرفته تا روده باریک و روده بزرگ می توانند ایجاد شوند.

زخم معده اغلب ناشی از دو عامل اصلی است: رشد بیش از اندازه باکتری ای به نام هلیکو باکترپیلوری و آسیب لایه مخاطی معده که اغلب باعث می شود فرد به مصرف طولانی مدت داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs)  روی آورد.

عصاره قارچ یال شیر به واسطه مانع شدن از رشد هلیکو باکترپیلوری از وخیم شدن زخم معده جلوگیری می کند و بافت های معده را از آسیب محفوظ نگه می دارد.

بررسی های زیادی نشان می دهند که عصاره قارچ یال شیر می تواند از رشد هلیکو باکترپیلوری در یک لوله آزمایش جلوگیری کند، اما تاکنون در رابطه با این که آیا قارچ یال شیر همین اثر را در معده دارد یا خیر مطالعه ای انجام نشده است.

کاهش خطر ابتلا به بیماری قلبی

از جمله عوامل مهم و خطرناک ابتلا به بیماری قلبی می توان به چاقی، بالا بودن تری گلیسیرید خون، میزان بالای آنزیم کلسترول اکسیداز و لخته شدن خون اشاره کرد.

تحقیقات نشان می دهند که عصاره قارچ یال شیر می تواند بر برخی از این عوامل تاثیر بگذارد و خطر ابتلا به بیماری قلبی را کاهش دهد.

بررسی های صورت گرفته در موش ها نیز نشان می دهند که عصاره قارچ یال شیر سوخت و ساز چربی را بهبود بخشیده و میزان تری گلیسیرید را پایین می آورد.

به کنترل علائم دیابت کمک می‌کند

بیماری دیابت هنگامی رخ می دهد که بدن توانایی کنترل میزان قند خون را از دست بدهد، در نتیجه قند خون همواره بالا می ماند.

افزایش بیش از حد قند خون رفته رفته باعث بروز مشکلاتی مانند بیماری کلیوی، آسیب دیدن اعصاب دست و پا و از دست دادن بینایی می شود.

قارچ یال شیر به واسطه بهبود کنترل قند خون و کاهش برخی از این عوارض جانبی در بهبود دیابت نقش دارد.

سایر خواص

• مبارزه با سرطان
• کاهش التهاب و استرس اکسیداتیو
• تقویت سیستم ایمنی بدن

عوارض جانبی

تاکنون هیچ مطالعه ای در رابطه با عوارض جانبی قارچ یال شیر بر روی انسان صورت نگرفته است اما به نظر می رسد که مصرف این قارچ مشکلی به همراه ندارد.

محققان پی بردند هنگامی که در موش ها هر روزه به مدت یک ماه به ازای هر یک پوند وزن بدن ۲٫۳ گرم قارچ یال شیر خورانده می شود یا از دوز مصرفی آن ها به مدت سه ماه کم می شود، هیچ مشکلی برای آن ها پیش نمی آید.

با این وجود هر فردی که به قارچ حساسیت دارد باید از مصرف قارچ یال شیر نیز خودداری کند.

در برخی موارد افراد پس از مصرف این نوع قارچ احتمالا به دلیل حساسیت به آن مشکلاتی مانند تنگی نفس یا راش پوستی را تجربه می کنند.

منبع: دیتا قارچ و گیاه یاب