تغذیه و تناسب اندامنکته های تغذیه ای

با خواص متمایز کله‌پاچه و مضرات آن آشنا شوید

کله‌پاچه، یکی از غذاهای سنتی منطقه‌ی خاورمیانه و قفقاز جنوبی است. روش طبخ آن در کشورهای مختلف تقریبا مشابه است. در کشور ایران و ترکیه این غذا با نام کله‌پاچه، در کشورهای عربی با نام پاچه و در ارمنستان، آذربایجان و گرجستان با نام خاش مطرح است.
کله‌پاچه که از پختن سر، دست و پای گوسفند تهیه می‌شود، از بخش‌های مختلفی چون بناگوش، زبان، مغز، چشم، گوشت، صورت و پاچه تشکیل شده است. این غذا با واحد شمارش دست به‌کار می‌رود و هر دست کله پاچه شامل یک کله و چهار پاچه است. شایان ذکر است که آب این غذا نیز به‌عنوان پیش غذا به همراه نان خورده می‌‌شود.

مضرات و خواص کله‌پاچه

افراد با گرفتگی صدا و سرفه خشک و مبتلایان به بواسیر در صورتی که هاضمه‌ی خوبی داشته باشند, از مصرف پاچه‌ی پخته‌شده بهره می‌برند. مصلح پاچه، سرکه و عسل و پختن آن با کرفس و دارچین است.

درباره خواص پاچه گوسفند باید گفت پاچه‌ی گوسفند لزج و دیرهضم است ولی گفته می‌شود پس از هضم، غذای صالح به بدن می‌رساند.

افرادی که قدرت حسی آنها افزایش یافته و صداها یا بوهای کم، آزارشان می‌دهد (حواسشان حساس‌تر از معمول شده است)، با مصرف پاچه‌ی گوسفندی مشکلشان بهبود می‌یابد. بهتر است بیماران قلبی و دیابتی حتی‌الامکان کله‌پاچه را از برنامه غذایی خود حذف کنند
افراد با اوره و اسید اوریک بالا همچنین مبتلایان به نقرس حتی‌الامکان کله‌پاچه را از برنامه غذایی خود به‌دلیل داشتن چربی و پروتئین بالا حذف کنند.
افراد سالم‌، جوانان و کودکان در صورت مصرف کله‌پاچه حتما ورزش و فعالیت بدنی را در برنامه‌ی روزانه‌ی خود بگنجانند.

پروتئین موجود در کله‌ پاچه برای رشد و ترمیم بافت‌های بدن بسیار مفید است. بهتر است کله پاچه در وعده‌ی صبحانه استفاده شود و مصرف آن در وعده‌ی شام می‌تواند، موجب بی‌خوابی و ناراحتی‌های معده شود.

خواص متمایز کله‌پاچه

کله‌پاچه غذایی پرانرژی و با کیفیت پروتئین بالا محسوب می‌شود. پروتئین موجود در آن برای رشد و ترمیم بسیاری از بافت‌‌های بدن مفید است. زبان گوسفند سرشار از ویتامین‌‌های گروه B به‌خصوص ویتامین ۱۲ B می‌‌باشد که این ویتامین‌ها نقش‌های مفید زیادی برای بدن دارند. به‌عنوان مثال ویتامین ۱۲ B، در خون‌سازی و عملکرد سیستم عصبی نقش دارد.

پاچه‌ی گوسفند دارای طبع سرد است و خواصی چون رقیق‌کنندگی خون، ملین، التیام دهنده‌ی زخم‌‌‌های داخلی و افزایش دهنده‌ی شیر مادر را دارد. نشان داده شده است که این غذا حاوی ماده‌ی مغذی به نام کوآنزیم Q۱۰ (کیوتن) است. کوآنزیم Q۱۰ به‌عنوان یک آنتی‌اکسیدان قوی است که از طریق دفع مواد مضر تولید شده در بدن در نتیجه فرایند‌‌های متابولیکی مختلف و جلوگیری از آسیب سلول‌ها نقش مهمی‌‌ را ایفا می‌کند. همچنین استحکام عملکرد سلول، تحریک سیستم ایمنی، بهبودی و کنترل بیماری‌های فشار خون، سکته‌ی قلبی، پارکینسون، انواع سرطان و غیره از دیگر نقش‌های کوآنزیم Q۱۰ است.

مضرات کله پاچه!!!!

کله‌پاچه با وجود دارا بودن پروتئین و ویتامین‌ها، سرشار از کلسترول و اسیدهای چرب مضر است. کلسترول چربی‌ای است که خاصیت رسوب کردن در عروق خونی بدن را داشته و در کنار سایر عوامل خطر منجر به انسداد و گرفتگی رگ شده و زمینه‌ساز بروز بیماری‌‌های قلبی- عروقی، سکته و بسیاری دیگر از بیماری‌‌‌های مزمن می‌شود.

شایان ذکر است که در میان قسمت‌‌های مختلف کله پاچه، مغز گاو و گوسفند محتوای کلسترول بیشتری دارند. به گونه‌ای که مغز گوسفند به‌ اندازه ۸ زرده‌ی تخم مرغ کلسترول دارد و جزء مواد غذایی بسیار پرچرب محسوب می‌‌شود. از این رو کسانی که چربی خون بالایی دارند، کلسترول و اسید اوریک خونشان بالا است و مبتلا به نقرس و ناراحتی کلیوی هستند، باید از مصرف بی‌رویه‌ی کله‌پاچه اجتناب کنند.

بر‌خلاف تصور عمومی‌‌ که کله‌پاچه را برای افرادی که ناراحتی‌‌های مفصلی و آرتریت دارند، مفید می‌‌دانند، محتوای بالای چربی‌‌های اشباع و ترانس موجود در کله‌پاچه فرایندهای التهابی موجود در این بیماران را بدتر کرده و توصیه نمی‌‌شود.

کلام آخر

با در نظر گرفتن اینکه اخیرا تغییراتی از جمله مصرف بی‌رویه‌ی غذاهای آماده که محتوای چربی، قندهای تصفیه شده و نمک بالایی دارند، کاهش فعالیت فیزیکی و غیره در شیوه‌ی زندگی افراد رخ داده است و این تغییرات زمینه‌ساز بروز بسیاری از بیماری‌‌های مزمن شده‌اند از این رو رعایت رژیم غذایی صحیح از طریق افزایش مصرف سبزی‌‌ها و میوه‌‌های تازه و غلات کامل سبوس‌دار و کاهش مصرف گوشت‌‌های قرمز و مواد غذایی پرچرب مفید خواهد بود. مصرف بی‌رویه‌ی کله‌پاچه به خصوص در مناطق سنتی که عادت به مصرف هفتگی این غذا دارند به دلیل مضراتی که ذکر شد توصیه نمی‌‌شود.

منبع: مجله نیک ونو/ شماره ۵۳

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *