«زندگی‌تان را در ۷ روز تغییر دهید»، «تکنیک‌های موفقیت در ۱۰ ثانیه»، «اعتماد به نفس در ۳۰ روز»، «خوشبختی در ۲۴ ساعت» و… تنها بخش کوچکی از کتاب‌هایی هستند که نویسندگان آنها مدعی‌اند در مدت زمانی مشخص، زندگی خوانندگان خود را متحول می‌کنند و ثروت، مدیریت، اعتماد به نفس، سخنوری و خوشبختی را به آنها هدیه می‌دهند. البته بازار برگزاری سمینارهای مختلف هم با همین مضامین حسابی داغ است. حالا این پرسش مطرح می‌شود واقعا خواندن چنین مطالبی روی سلامت روان ما تاثیر مثبت می‌گذارد یا این که صرفا برای کسب درآمد مردم را به سوی خود جلب می‌کنند؟

به گفته روان‌شناسان، اغلب نویسنده‌های کتاب‌های روان‌شناسی زرد یا بازاری سعی دارند با بزرگنمایی شما را وادار به خرید کتابشان کنند و درست سراغ نقطه ضعف‌ها می‌روند. در واقع افزایش اعتماد به نفس، رسیدن به ثروت و خوشبختی، قدرت سخنوری بالا و… ازجمله ویژگی‌هایی است که اغلب مردم به دنبال آنها هستند و نویسنده‌ها هم دقیقا سراغ همین سوژه‌ها می‌روند.

حتی بسیاری از کتاب‌های حوزه روان‌شناسی که با اسامی خاص و جالب در کتابفروشی‌ها یافت می‌شود نه‌تنها نویسندگان آنها تحصیلات آکادمیک روان‌شناسی ندارند، بلکه راهکارهای نادرستی را هم به افراد القا می‌کنند؛ توصیه‌های به اصطلاح روان‌شناسانه که در بسیاری از کانال‌ها و صفحه‌های شبکه‌های اجتماعی مختلف هم می‌بینیم.

این مطالب برگرفته از کانال‌ها و صفحات مجازی نه‌تنها کمکی به سلامت روان شما نمی‌کنند، بلکه گاهی اوقات همه چیز را هم به هم می‌ریزند، چون مبنای علمی ندارند. این در حالی است که همه کتاب‌های روان‌شناسی موجود در بازار، غیرعلمی و غیرکاربردی نیستند و اتفاقا کتاب‌های متعددی وجود دارند که خواندن آنها تاثیر زیادی در بهبود روحیه افراد دارد. در واقع متخصصان از این روش به عنوان کتاب‌درمانی یاد می‌کنند؛ هر چند همواره توصیه می‌کنند کتاب نمی‌تواند جایگزین مشاور یا روانپزشک باشد.

به هر حال اگر تصمیم دارید برای خرید کتاب‌های روان‌شناسی سری به کتابفروشی‌های فیزیکی یا آنلاین بزنید باید سراغ کتاب‌هایی بروید که نویسنده و مترجم آنها شناخته شده و تایید شده باشند و برای صحبت‌هایشان منبع ارائه کنند. در عین حال، عنوان کتاب نباید فریبنده باشد؛ مثلا این موضوع که «در ۳۰ روز پولدار شوید» یک عنوان خنده‌دار است، اما این که «در ۳۰ روز اعتماد به نفستان را افزایش دهید» کاملا باورپذیر و انجام شدنی است.

از طرفی اگر از مشکلات مهمی مثل افسردگی، اسکیزوفرنی، وسواس، انواع فوبیا، پارانوئید و… رنج می‌برید یا حتی در آستانه یک بحران عاطفی هستید، نباید به جای روانپزشک یا روان‌شناس سراغ کتاب و مقاله بروید و منتظر معجزه درمان باشید؛ اما در صورتی که مشکل مهمی ندارید و می‌خواهید مشاوره و توصیه کلی بگیرید و دنبال کسب مهارت‌های زندگی هستید، کتاب‌های روان‌شناسی معتبر گزینه‌های خوبی هستند. البته توقع‌تان را بالا نبرید، چون تغییراتی که قرار است در طولانی‌مدت ایجاد شوند، یک‌شبه به دست نمی‌آیند.

جالب است بدانید برخلاف باور عموم فقط خانم‌ها نیستند که جزو طرفداران کتاب‌های روان‌شناسی محسوب می‌شوند و آقایان هم پا به پای آنها مطالب این حوزه را دنبال می‌کنند. پس هنگام انتخاب کتاب مرتبط با موضوعات روان‌شناسی حتما از فروشنده راهنمایی بگیرید، چرا که بسیاری از این کتاب‌ها براساس جنسیت طبقه‌بندی می‌شوند.