مکمل ها حاوی چه چیزهایی هستند؟ (۱)
بسیاری از مکمل‌ها که در (مکمل‌های روزانه و تقویتی) قفسه فروشگاه ها موجود است، حاوی چند ترکیب مختلف می باشد (خصوصاً مکمل هایی که برای رشد عضلات و افزایش قدرت بدنی معرفی شود)؛ در این مقاله به بررسی چنین مکمل هایی نخواهیم پرداخت و بیشتر تمرکزمان بر روی محصولات تک ماده‌ای خواهد بود.
در همین ابتدا لازم است این نکته را خاطر نشان کنیم که با توجه به مطالبی که در ادامه در مورد محتویات مکمل ها و اثرات آنها می گوییم، نمی توانید اثر ترکیب کردن آنها را حدس بزنید، زیرا مواردی که به آنها اشاره می کنیم، تنها اثر این مواد به صورت مجزا است؛ به دست آوردن اثر ترکیب این مواد، نیازمند تحقیق و بررسی بیشتر است.
در ادامه به بررسی جزئیات هر کدام از مواد استفاده شده در مکمل ها، امنیت و اثربخشی آنها برای افزایش قدرت بدنی و افزایش کارایی ورزشی مصرف کننده خواهیم پرداخت.
ماده: آنتی‌اکسیدان‌ها (ویتامین سی، ویتامین ای و کوآنزیم کیو۱۰)
مکانیزم: کاهش میزان آسیب‌رسانی رادیکال آزاد به عضلات اسکلتی، در نتیجه کاهش گرفتگی عضلانی، تورم و درد عضلانی بعد از تمرینات ورزشی شدید
شواهد اثربخشی: چندین آزمایش بالینی در ابعاد کوچک برای ارزیابی اثربخشی این ماده صورت گرفت.
یافته‌های تحقیقاتی: مستقیماً عملکرد فرد را افزایش نخواهد داد؛ به نظر می رسد که بخشی از انطباق‌پذیری فیزیکی فرد را کاهش می دهد.
شواهدی بر ایمنی ماده: بستگی به میزان مصرف دارد و در مقادیر کم، هیچ مشکلی ایجاد نمی کند؛ اما اگر دوز مصرف بالا برود، قطعاً اثرات منفی برای فرد به جای خواهد گذاشت.
عوارض جانبی استفاده بیش از حد: احتمال بروز حالت تهوع، سرگیجه، گرفتگی عضلات شکمی در مقادیر بیش از ۲۰۰۰ میلی گرم ویتامین سی در روز برای افراد بالغ؛ افزایش احتمال هوموراژی در مقادیر بیش از ۱۵۰۰ میلی گرم ویتامین ای در هر روز برای افراد بالغ و سرگیجه، سوزش قلب و دیگر عوارض جانبی در مصرف بیش از حد کوآنزیم کیو ۱۰
ماده: آرژنین
مکانیزم: افزایش جریان خون و اکسیژن‌رسانی به عضلات اسکلتی، افزایش ترشح هورمون رشد برای تحریک رشد عضلانی
شواهد اثربخشی: چندین آزمایش بالینی محدود برای اطمینان از اثربخشی این ماده صورت گرفته که نتایج آن با هم مغایرت دارند.
یافته‌های تحقیقاتی: تقریبا هیچ تأثیری بر روی اتساع عروق وریدی و افزایش جریان خون نداشته است.
شواهدی بر ایمنی ماده: هیچ گونه مشکلی با مصرف آن تا ۹ گرم در هفته به وجود نیامده؛ اما با بالا رفتن میزان دوز مصرفی، قطعاً عوارض خواهد داشت.
عوارض جانبی استفاده بیش از حد: اثرات گوارشی مانند حالت تهوع و سرگیجه
ماده: چغندر و آب چغندر
مکانیزم: اتساع شریان های خون داخل عضلاتی که مشغول تقویت آنها هستید، کاهش میزان نیاز به اکسیژن و افزایش سطح انرژی
شواهد اثر بخشی: چندین آزمایش محدود بالینی صورت گرفته که نتایج آن با یکدیگر مغایرت داشته است.
یافته های تحقیقاتی: تا حدی مقاومت و عملکرد فرد را در زمان آزمایش بالا می برد و در افراد ورزشکار خصوصاً دونده ها، شناگران، قایقرانان و دوچرخه سواران اثربخشی بیشتری داشته است.
شواهدی بر ایمنی ماده: مصرف تا میزان دو فنجان مشکل خاصی ایجاد نمی کرد.
عوارض جانبی استفاده بیش از حد: عارضه ای گزارش نشده است.
ماده: بتا آلانین
مکانیزم: باعث افزایش سنتز کارنوزین (یک دی پپتید دو آمینواسیدی بین سلولی) و در نتیجه کاهش گرفتگی عضلات بعد از ورزش می شود.
شواهد اثر بخشی: چندین آزمایش بالینی صورت گرفت که دارای نتایج ضد و نقیضی بودند.
یافته های تحقیقاتی: دارای تأثیرات قابل ملاحظه ای در فعالیت هایی بود که در مدت کم، عملکرد ورزشکار به شدت بالا می رفت (رقابت های تیمی و مسابقات)؛ می توان گفت هیچ تأثیری یا کمترین تأثیر را در ورزش هایی که بیش از ۱۰ دقیقه به طول می انجامید، برای ورزشکار به همراه داشت.
شواهدی بر ایمنی ماده: میزان مصرف ۱٫۶ تا ۶٫۴ گرم در روز برای مدت ۸ هفته هیچ مشکل خاصی را به همراه نداشت.
عوارض جانبی استفاده بیش از حد: خواب رفتن اندام ها به خصوص صورت، گردن و پشت دست ها بعد از مصرف ۸۰۰ میلی گرم از این ماده؛ همچنین خارش پوست بدن
ماده: بتا-هیدروکسی-بتا- متیل بوتیرات (HMB)
مکانیزم: به سلول های عضلانی آسیب دیده کمک می کند تا خود را مجدداً بازسازی کنند؛ HMB دارای فعالیت آنتی کاتابولیک و تنظیم کننده ایمنی است.
شواهد اثربخشی: چندین آزمایش بالینی صورت گرفته که نتایج ضد و نقیضی به همراه داشته اند.
یافته‌های تحقیقاتی: تا حد زیادی به ریکاوری بعد از ورزش کمک خواهد کرد.
شواهدی بر ایمنی ماده: مصرف ۳ گرم در روز تا مدت ۲ ماه هیچ گونه خطری برای شخص مصرف‌کننده نخواهد داشت.
عوارض جانبی استفاده بیش از حد: هیچ عارضه‌ای در اثر استفاده بیش از حد از این ماده گزارش نشده است.
موارد منع مصرف: حساسیت شناخته شده به یک محصول حاوی HMB.
موارد احتیاط: زنان باردار و مادران شیرده بهتر است از مصرف مکمل های حاوی HMB اجتناب کنند.
