از علت تا درمان آمفیزم ریوی!
آمفیزم عبارت است از یک بیماری مزمن ریوی که طی آن کیسه های هوایی (حبابچه ها) در ریه بیش از اندازه گشاد می شوند و در نتیجه ، خاصیت ارتجاعی رشته هایی که کیسه های هوایی را به هنگام تنفس باز و بسته می کنند از بین می رود.
آمفیزم ریوی چیست؟
آمفیزم یک بیماری طولانی مدت یا مزمن ریوی است که با تنگی نفس ، سرفه مزمن، خلط فراوان و کاهش پیشرونده عملکرد ریه همراه است.
در آمفیزم، کیسه های کوچک هوایی موجود در ریه ها به نام آلوئول، به علت تخریب دیواره های بین آلوئول های کوچک، به طور موقت بزرگ می شوند. در تصویر مقابل، کیسه های هوایی به شکل دایره در بافت سالم ریه دیده می شوند که در آمفیزم وجود ندارند.
تخریب دیواره های آلوئول ها موجب نارسایی در انتقال اکسیژن به داخل خون و خروج دی اکسیدکربن از آن می گردد.
تخریب دیواره های آلوئول ها با فیبرهای الاستیک آن موجب سخت شدن و کاهش انعطاف پذیری ریه ها شده و موجب سختی تنفس می گردد.
کاهش انعطاف پذیری باعث کلاپس راه های هوایی (برونشیول ها) شده و در نتیجه هوا نمی تواند به درستی از ریه ها خارج شود و تمایل دارد که در داخل ریه محبوس گردد.
انبساط کم ریه در طول تنفس بعدی موجب کاهش مقدار هوای استنشاق شده می شود، در نتیجه هوای کمتری برای تبادل گازها وارد ریه ها می گردد.
آمفیزم ریوی چه علائمی دارد؟
علایم آمفیزم ریوی
– غالباً در مراحل اولیه علامتی وجود ندارد.
– تنگی نفس که شدت آن تدریجاً طی سال ها زیاد می شود.
– عفونت های عودکننده در ریه ها یا لوله های نایژه ای
– بزرگ شدن قفسه سینه و شبیه شدن آن به بشکه
پزشکان می دانند که ۸۰ تا ۹۰ درصد موارد ابتلا به بیماری آمفیزم ریوی به علت استفاده از دخانیات مثل سیگار است. مواد شیمیایی موجود در دود تنباکو به بافت ریه حمله می کند و موجب آسیب کیسه های هوایی می گردد. و سایر علل را آلودگی هوا و التهاب کیسه های هوایی در ریه ها را معرفی نمودند.
تشخیص آمفیزم ریوی
اقدامات تشخیصی ممکن است شامل آزمایش خون و سایر بررسی های آزماشگاهی ، عکس برداری با اشعه ایکس و آزمون های عملکرد ریه باشند.
درمان آمفیزم ریوی
این بیماری را نمی توان معالجه کرد، اما با کنترل علایم می توان پیشرفت و شدت گرفتن بیماری را به تأخیر انداخت . اگر چه آمفیزم امید به زندگی را کاهش می دهد، بسیاری از افراد سال ها با آن زندگی می کنند. بدون درمان ، عوارض بیماری ممکن است مرگبار باشند.
– سیگار نکشید. مهم ترین درمان، قطع مصرف سیگار است. سیگار باعث پیشرفت بیماری می شود، حتی اگر درمان صورت گیرد.
– از استنشاق آلاینده های تنفسی خودداری کنید.
– اگر در جایی کار می کنید که آلودگی هوا زیاد است ، با اقدامات مختلف سعی کنید از قرار گرفتن در معرض آلودگی اجتناب کنید. در صورت لزوم ، شغل خود را عوض کنید.
– به هنگام هشدار در مورد آلودگی هوا، در منزل بمانید.
– سیستم تهویه مطبوع فیلتردار با کنترل رطوبت در منزل خود نصب کنید.
– هر گونه آلرژی همراه آمفیزم باید درمان شود تا از بدتر شدن آمفیزم جلوگیری شود.
– از قرار گرفتن در معرض تغییرات ناگهانی دما یا رطوبت ، حرف زدن با صدای بلند، خندیدن ، گریه کردن ، یا فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری بدنی شدید، در صورتی که باعث بروز حمله های سرفه شوند، خودداری کنید.
– از رفتن به ارتفاعات که هوا در آنجا رقیق است ، خودداری کنید.
– انتهای تخت خود را حدود ۱۰ تا ۱۲ سانتی متر بالا بیاورید. این کار کمک می کند تا ترشحات مخاطی در قسمت های تحتاتی ریه جمع نشوند.
– از افرادی که سرفه می کنند یا سرماخوردگی دارند دوری کنید.
– به ندرت ممکن است عمل پیوند ریه مدنظر قرار گیرد.
– داروهای لازم نیز توسط پزشک متخصص تجویز می شوند، مثل داروهای گشادکننده برونش که راه های هوایی را با شل کردن راه های باریک تر هوا (به نام برونشیول ها) باز می کند و موجب پر و خالی شدن راحت تر ریه ها می گردد.
– فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری محدود خواهد شد، اما تا حدی که قدرتتان اجازه می دهد فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری خود را حفظ کنید. عدم فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری به مدت طولانی موجب بیشتر شدن ناتوانی خواهد شد.
– روزانه حداقل ۸ لیوان آب بنوشید. این کار باعث رقیق شدن ترشحات ریوی و تخلیه آسان تر آنها با سرفه می شود.
درچه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟
ـ تب
ـ وجود خون در خلط
ـ افزایش تنگی نفس ، یا تنگی نفس بدون سرفه یا به هنگام استراحت
ـ درد قفسه سینه
ـ زیاد شدن ، غلیظ شدن یا تغییر رنگ خلط ، علی رغم درمان
منبع: تبیان
