هر آنچه از سکته ناشی از گرما باید بدانید!
گرمای هوا، مساله مهمی است که بسیاری از مردم جهان را هر سال به دردسر میاندازد. با اینحال، داشتن اطلاعات کافی درباره نور خورشید و جدی گرفتن اقدامات احتیاطی میتواند مشکلات ناشی از گرمای هوا را کمتر کند. سکته ناشی از گرما (heat stroke)، یکی از همین مشکلات است که وقتی اتفاق میافتد که بدن نتواند خودش را خنک کند. با توجه به خطرناک بودن این مشکل در فصل گرما، از دکتر کارولین بارشال خواستهایم که به مهمترین سوالات ما درباره سکته ناشی از گرما پاسخ بدهد:
آیا سکته ناشی از گرما، همان خستگی ناشی از گرما (heat exhaustion) است
اگر فکر میکنید که دچار سکته ناشی از گرما شدهاید، احتمالش بیشتر است که خستگی ناشی از گرما را تجربه کرده باشید. دکتر بارشال میگوید: «با قرار گرفتن ما در معرض گرمای زیاد و رطوبت بالا برای مدت طولانی، سیستم خنککننده بدن (تعریق) میتواند به فعالیت بیش از حد وادار شود. این مشکل خصوصا در مواقعی که حرارت محیط بهطور ناگهانی بالا میرود، بیشتر بهوجود میآید. خستگی ناشی از گرما، نوع خفیفتری از سکته ناشی از گرما است. قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید، این فرآیند را تسریع میکند، اما سکته ناشی از گرما بهطور کلی میتواند بدون وجود نور خورشید هم اتفاق بیافتد».
علائم خستگی ناشی از گرما چیست
دکتر بارشال میگوید که علائم رایج خستگی ناشی از گرما بدین ترتیب هستند: سردرد، سرگیجه، ضعف عضلانی یا گرفتگی عضلهها، احساس ضعف، حالت تهوع و استفراغ. البته این احتمال هم وجود دارد که فرد دچار تپش قلب سریع یا ضعیف شود، و سریعتر نفس بکشد. این پزشک میگوید: «اگر خستگی ناشی از گرما درمان نشود، میتواند سکته ناشی از گرما را بهوجود بیاورد که خطرناک است، چون درنهایت فرد را با غش یا کما مواجه میکند. در این حالت، سیستمهای بدن در تنظیم دمای بدن شکست میخورند، پوست هم معمولا داغ و خشک میشود (روند تعریق متوقف میشود)».
کدام گروهها در معرض خطر مواجهه با سکته ناشی از گرما قرار دارند؟
نوزادان، کودکان و سالمندان، بیشتر از همه در معرض خطر مواجهه با سکته ناشی از گرما قرار دارند. با اینحال، افراد مبتلا به بیماریهای مزمن (آسم، دیابت، بیماریهای قلبی و مرض چاقی) نیز باید بیشتر از خودشان در گرما مراقبت کنند. زنان باردار هم باید اقدامات احتیاطی لازم را در مواجهه با گرما جدی بگیرند. البته دکتر بارشال تاکید میکند که همه افراد میتوانند با سکته ناشی از گرما مواجه بشوند، خصوصا اگر در محیطهای گرم فعالیت کنند. او میگوید: «حتی افراد سالم و جوان نیز، خصوصا اگر فعالیت بدنی زیادی در هوای گرم داشته باشند، ممکن است که بیماریها و مشکلات ناشی از گرما را تجربه کنند».
اگر فکر کردیم که فردی دچار سکته ناشی از گرما شده است، چه اقداماتی باید انجام بدهیم
دکتر بارشال میگوید که اگر فردی هوشیاری خودش را از دست بدهد، اطرافیان او باید سریعا با مرکز اورژانس تماس بگیرند. فرد مورد نظر باید تا رسیدن اورژانس، در سایه قرار بگیرد. لباسهای اضافی او هم باید جدا شوند و باد خنک با پوست او تماس پیدا کند. در صورت امکان هم باید مقداری آب بنوشد.
علائم اضطراری سکته ناشی از گرما
اگر با هر کدام از علائم زیر مواجه شدید، حتما با مرکز فوریتهای پزشکی تماس بگیرید:
خشکی و داغی پوست
بدون تعریق گیجی یا از دست دادن هوشیاری
استفراغ بهطور مکرر تنگی نفس یا اختلال در تنفس
افزایش ضربان قلب بالاتر رفتن دمای بدن از ۳۸.۹ سانتیگراد
منبع: سلامتیسم