نسخه های گیاهی برای درمان ضعف حس بویایی

حس بویایی یکی از مهمترین حواس پنج گانه و بسیار مفید در زندگی روز مره است . این حس با افزایش سن به طور طبیعی دچار مشکل میشود ، اما گاهی ممکن است شما در تشخیص رایحه ها دچار مشکل شوید یا اصلا نتوانید عطر غذا ، گل و … را حس کنید . به عبارت دیگر حس بویایی شما آسیب دیده است و دچار ضعف بویایی شده اید . در طب سنتی توصیه های کاربردی برای درمان این بیماری وجود دارد . لطفا با عطارباشی همراه باشید.

ضعف بویایی چیست؟

شما زمانی میتوانید بوی غذا ، نوشیدنی ، گل ، عطر و … را تشخیص دهید که مولکول بو از مادهی اصلی جدا شود و گیرنده های عصبی موجود در بینی را تحریک کند ، سپس نورونهای عصبی سیگنال ایجاد شده را به سمت مغز هدایت کنند تا مغز نوع بو را تشخیص دهد . اگر این سلولهای عصبی آسیب ببینند یا مسدود شوند ، ضعف بویایی ( کربویی ) اتفاق میافتد که در طب جدید آن را آنوسمیا میگویند .

طب سنتی چه میگوید؟

در طب مدرن ضعف بویایی را به دلایل مختلفی مانند تومورها و ضربه های مغزی ، آسیب ناحیهی بینی ، کم کاری تیروئید ، مشکلات هورمونی ، آلرژی ، عفونت سینوسها ، پارکینسون ، آلزایمر ، پولیپ بینی و مصرف داروهایی مانند آنتی بیوتیکها ، آنتی هیستامین و رادیو درمانی ، سوتغذیه ، افزایش سن و … میدانند ، اما طب سنتی معتقد است مصرف زیاد سردیها و افزایش مواد غلیظ یا بلغمی که در اثر ناسازگاری برخی مواد غذایی یا دارویی در مویرگهای خون رسان به سلولهای چشایی و بویایی ایجاد میشود ، باعث تنگی یا گرفتگی این عروق و نا کارآمدی گیرنده های حسی شده و سلولهای حسی روی زبان یا داخل بینی را از کار میاندازد .

ضربه های مغزی و انواعی از سکته ها به خصوص سکته ی مغزی نیز میتواند از دیگر دلایل اختلال در حس بویایی و چشایی باشد که قسمتی یا کل گیرنده های زبان یا بینی را به صورت موقت یا دائم دچار مشکل میکند البته کمتر اتفاق میافتد این دو حس به شکل هم زمان غیر فعال شوند . بر اثر عارضهی جسمی مانند سکته ، قطع خون رسانی مویرگی به قسمتی از سلولهای بویایی و چشایی ایجاد میشود که نوع دائمی آن کمتر به درمانهای سنتی پاسخ مثبت داده و به طور کامل برگشت پذیر نیست .

گرم مزاج ها تیز ترند!

حواس پنج گانهی ما چند جزو اصلی دارد که عبارتند از گیرندهی حسی ، مسیر حسی تا مغز و مرکز دریافت کننده در مغز که هر کدام از این اجزا دچار اختلال در عملکرد شوند ، در حواس پنج گانه نیز اختلال ایجاد میشود . از نگاه طب سنتی ایران هر چقدر این مسیرها از نظر مزاجی ، تری بیشتری داشته باشند تیزی حواس کاهش مییابد و هر چه تری این مسیرها کمتر باشد ، حواس تیزتر خواهد بود . بر این اساس افراد خشک مزاج لاغر معمولا از نظر بویایی و چشایی حساسیت بالاتری دارند . البته خشکی زیاد بدن نیز باعث کندی حواس میشود . باید در نظر داشت که سردی مزاج نیز فرآیند ادراک حواس مختلف را دچار اختلال میکند. سردی همراه با سکون و کندی حرکت است ، اما در مقابل گرمی مزاج در حد اعتدال به دلیل ایجاد سرعت در عملکردهای مختلف و به دلیل کاهش رطوبت بدن باعث نیز شدن حواس میشود، به همین دلیل گرم مزاجها نسبت به سرد مزاج ها بویایی و چشایی بهتری دارند .

سیر، ضد التهاب قوی

سیر از بهترین ضد التهابهای گیاهی است که گرفتگی بینی را رفع کرده و مسیرهای بسته را باز میکند . اگر دچار گرفتگی بینی و ضعف حس بویایی شدهاید ، چهار خراش روی سیر ایجاد کنید و آن را داخل یک فنجان آب در حال جوش بیندازید و اجازه دهید به مدت دو دقیقه بجوشد . سپس کمی نمک به آن اضافه کنید و محلول را تا زمانی که گرم است ، بنوشید .

عطر خوش لیموترش

لیموترش منبع غنی ویتامین C است و در طب سنتی ایران به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی شناخته میشود ، به همین دلیل برای تقویت سیستم ایمنی بدن و پیشگیری از بیماریها مصرف عصارهی آن توصیه شده است . به این منظور ، یک عدد لیموترش تازه را در آب گرم بچکانید ، سپس دو قاشق چای خوری عسل به آن اضافه کرده و سه بار در روز از آن مصرف کنید . این مخلوط باز کنندهی منافذ بینی است .

با روغن کرچک نفس بکشید!

روغن کرچک خاصیت ضد التهابی دارد و سرشار از آنتی اکسیدان هاست ، به همین دلیل  مسیرهای عصبی بینی و گیرنده های عصبی را باز میکند . به این منظور ، هر شب پیش از خواب یک قطره روغن کرچک گرم را در سوراخ های بینی بچکانید تا حس بویایی شما تقویت شود .

غذاهای غلیظ ، قاتل حس بویایی

یکی از عوامل موثر در ضعف حس بویایی و چشایی ، مصرف غذاهایی است که تولید کنندهی خون غلیظ هستند و هضم شان در معده به سختی انجام میشود . مصرف طولانی مدت غذاهایی سرد مانند گوشت گاو با ماست و سالاد سبب افزایش غلظت مواد در مویرگهای مجاور گیرنده-های حسی میشود و از طرفی سردی این مواد غذایی در طولانی مدت به تدریج موجب رسوب مواد غلیظ و افزایش گرفتگیهای مویرگی میشود که اغلب به دنبال یک استرس یا تنش در حس بویایی یا چشایی تاثیر میگذارد .

زیاده روی در مصرف غذاهای سرد به خصوص توسط افراد سرد مزاج ، افراط در مصرف غذاهایی مثل سالاد کاهو ، پر خوری ، ریزه خواری در طول روز ، خوردن بدون اشتها ، زیاده روی در مصرف سوسیس و کالباس ، غذاهای لزج و چسبناک مثل غذاهای نشاستهای ، سستی در ورزش و سبک زندگی بدون تحرک یا کم تحرک ، سیگار کشیدن ، قلیان ، مواد مخدر و مصرف الکل میتواند سبب اختلال گیرنده های حسی شود .

چه باید بخوریم؟

-مصرف غذاهای تهیه شده با خردل و زعفران ، مغزهای آجیلی مانند گردو و پسته ، مربای آمله و هلیله ، آشهای ساده و شورباهای مختلف که با گوشت بز ، بلدرچین ، جوجه ، مرغ و گوشتهای زود هضم آماده میشوند . دمنوش بادرنجبویه و گل گاو زبان در تقویت حس بویایی و چشایی موثر هستند .

-مصرف مواد غذایی با مزاج گرم و استفاده از روغنهایی با طبع گرم مانند روغن سیاهدانه در بینی نیز به تقویت گیرنده های حسی کمک میکند .

-مصرف سماق و آب نارنج با انواع گوشت ، غلظت و سردی این غذا را کاهش میدهد . برای برگشت حس بویایی در زمان ابتلا به سرماخوردگی مصرف مایعات و غذاهای گرم میتواند از میزان رطوبت و مواد لزج و غلیظ بکاهد .

-بوییدن عطرهای مختلف به خصوص مشک و گل محمدی نیز در برگشت حس بویایی موثر است .

منبع: مجله نیک‌ونو