نسخه های ابوعلی سینا برای رفع بی خوابی
بی خوابی یا کم خوابی میتواند دلایل مختلفی داشته باشد، اما از نگاه طب سنتی در اغلب موارد علت بی خوابی در افراد، خشکی مغز است. خشکی مغز عارضهای است که در آن رطوبت مغز از سطح معمول و طبیعی خود پایینتر میآید که یکی از عوارض آن بی خوابی میباشد. در این نوشتار به بررسی این موضوع و نسخههای ابوعلی سینا برای رفع بی خوابی خواهیم پرداخت. با گیاه یاب همراه باشید.
بی خوابی از نگاه طب سنتی
دلیل بیخوابی از دیدگاه طب سنتی به خشکی مغز باز میگردد؛ وقتی مغز به اندازهی کافی رطوبت نداشته باشد، بیخوابی ایجاد میشود. خشکی مغز میتواند همراه با گرمی یا سردی باشد. بیخوابی که به دلیل خشکی و گرمی ایجاد میشود، به این شکل است که فرد در ابتدا نمیتواند به راحتی به خواب برود و نزدیک سحر احساس خواب برای فرد ایجاد میشود.
این دسته از افراد معمولا تا ساعت دو یا سه بامداد برای خوابیدن با مشکل مواجه هستند و صبحها نمیتوانند از خواب بیدار شوند و به جای خواب شبانه، تا ظهر میخوابند. افرادی که به دلیل خشکی و گرمی نمیخوابند، شبها در کنار تخت خود آب میگذارند تا مدام از آن بنوشند. این دسته از افراد در هوای سرد و مرطوب به راحتی میخوابند.
گروه دوم در اثر خشکی و سردی دچار بیخوابی میشوند؛ به این شکل که حدود دو تا سه ساعت میخوابند، سپس بیدار میشوند و دیگر امکان خوابیدن برایشان وجود ندارد. این دسته از افراد معمولا کابوسهای وحشتناک میبینند. خوردن قهوه و چای میتواند مشکلات این دسته از افراد را تشدید کند. افرادی که مشکلات خواب دارند، خسته هستند؛ ولی به دلیل وجود صفرا و سودا در بدنشان نمیتوانند به راحتی بخوابند.
نسخه های ابوعلی سینا برای رفع بی خوابی
افرادی که به خشکی مغز مبتلا هستند، باید دمای اتاقی را که میخواهند در آن بخوابند، متعادل کنند چون گرما و سرمای زیاد باعث بیخوابی در این دسته از افراد میشود. افراد سوداوی مزاج در زمستان و سرما بیشتر با مشکل بیخوابی مواجه میشوند، در حالی که بیخوابی در تابستان و هوای گرم مختص افراد صفراوی مزاج است.
پرخوری و یائسگی میتواند بیخوابی این دسته از افراد را تشدید کند. برای رفع بیخوابی میتوان یک نوع سوپ درست کرد. برای درست کردن این سوپ باید از جو، لپه و برنج استفاده کرد. همچنین میتوان در این سوپ، کدو حلوایی و یکی دو برگ کاهو ریخت و علاوه بر آن، میتوان گشنیز، هویج و شیر نیز اضافه کرد. خوردن این سوپ که روش پخت آن مانند سایر سوپهاست، میتواند به درمان بیخوابی کمک کند.
استفاده از سبزی ترخون در رفع بی خوابی افرادی سوداوی مزاج موثر است. این دسته از افراد میتوانند ترخون را خشک کنند و روی غذاهای خود بریزند و بخورند. طبق طب ابوعلی سینا، مصرف دمنوشهایی چون گل گاوزبان، اسطوخودوس و بادزنجبویه آرامش خاطر را به انسان هدیه و افراد را از بیخوابی نجات میدهد.
سنبلالطیب یکی از گیاهانی است که میتوان در رفع بی خوابی از آن کمک گرفت. این گیاه تاثیر فوقالعادهای در درمان بیخوابی دارد، به شرط آنکه از نوع تازهی گیاه استفاده شود. برای این منظور باید تکههای ریشهی سنبلالطیب را در قوری به همراه دو لیوان آب جوش ریخت و پس از دو تا سه دقیقه جوشیدن آن را دم کرد. نوشیدن یک جرعه از این دمنوش خواب عمیقی را برای فرد ایجاد میکند.
اغلب سنبلالطیبی که در عطاریها به فروش میرسد، تازه نیست؛ به همین دلیل تاثیر چندانی در درمان بیخوابی ندارند. سنبلالطیب برای افراد سوداوی که با مشکل بیخوابی مواجه هستند، گزینهی بسیار خوبی محسوب میشود.
درمانهای گیاهی میتوانند جایگزین بهتری برای داروهای شیمیایی باشند، چون بیشتر داروهای شیمیایی که برای خواب استفاده میشوند، میتوانند باعث وابستگی فرد شوند. ضمن اینکه مشکلاتی چون اختلالات حافظه، عدم تمرکز و گیجی در طول روز را ایجاد میکنند. البته ممکن است روند درمان با گیاهان دارویی در افراد سوداوی مزاج، کمی طولانی باشد. به همین دلیل افراد سوداوی مزاج باید برای درمان صبور باشند.
تخم کدو حلوایی
یکی دیگر از داروهایی که برای درمان بیخوابی میتوان از آن کمک گرفت، تخم کدو حلوایی است. تخم کدو حلوایی برای افرادی که صفراوی مزاج هستند و بیخوابیهای شبانه دارند، مفید است. برای استفاده از تخم کدو حلوایی باید آن را کوبید و درون توری ریخت، سپس توری را در آب در حال جوش گذاشت و بعد از چند دقیقه آن را بیرون آورد. بعد از آن باید توری را فشرد تا شیرهی تخم کدو حلوایی بیرون بیاید. شیرهی تخم کدو حلوایی را باید داخل شیر و عسل ریخت و مصرف کرد.
رفع بی خوابی با بهارنارنج
خیلی افراد با خاصیت آرامبخش و خوابآور بهارنارنج آشنایی دارند و از آن برای رفع مشکل بیخوابی استفاده میکنند. بهارنارنج را میتوان به شکل دمنوش، شربت یا عرق استفاده کرد.
بهارنارنج گیاهی است که میتواند برای افرادی که به مشکل بیخوابی و افسردگی به شکل هم زمان مبتلا هستند، مناسب باشد. در واقع این گیاه بیشتر مناسب سوداوی مزاجهاست. برای درست کردن دمنوش بهار نارنج، کافی است ۱۵ گرم از آن را داخل قوری بریزید و ۱۰ تا ۳۰ دقیقه دم کنید و پس از صاف کردن بنوشید.
توصیه هایی برای رفع بی خوابی
یکی از نکاتی که افراد باید به آن توجه کافی داشته باشند، نداشتن استرس و تنشهای عصبی هنگام خواب است. اگر افراد دچار تنش و استرس باشند، دچار اختلال خوابی شوند و این مساله در افرادی که دچار خشکی مغز هستند با شدت بیشتری اتفاق میافتد.
همچنین در ورزش کردن باید اعتدال را رعایت کرد چون ورزش شدید میتواند با وجود خستگی زیاد، برای افراد ایجاد بیخوابی کند. در واقع ورزش شدید و استرس باعث از بین رفتن بلغم و رطوبت میشود که همین مساله میتواند باعث ایجاد بیخوابی شود. افرادی که با مشکل بیخوابی مواجه هستند باید طی روز زیاد آب بنوشند تا رطوبت در بدنشان بالا برود.
غذاهایی که میتوانند رطوبت بدن را بالا ببرند باید در برنامهی غذایی این دسته از افراد قرار بگیرند. البته نوشیدن آب یا مایعات نباید در ساعتهای پایانی شب باشد چون باعث ابتلا به تکرر ادرار و در نهایت بیخوابی میشود. کاهو، گشنیز، کدو حلوایی و گل گاوزبان میتوانند رطوبت بدن را تامین کنند، به همین دلیل افراد باید به اندازهی کافی از این گیاهان استفاده کنند.
بالا بردن رطوبت مغز برای اختلال خواب نباید خیلی زیاد باشد، به این دلیل که فرد دچار خواب آلودگی و کسالت خواهد شد. استفاده از غذاهای تند که حاوی ادویههای مختلف به ویژه فلفل هستند، میتوانند منجر به بیخوابی شوند، چون گرمی و خشکی را در بدن افزایش میدهند.
به همین دلیل هم افرادی که مزاج گرم و تر یا سرد و تر دارند، خوش خوابتر از افرادی هستند که مزاج گرم و خشک یا سرد و خشک دارند. از طرف دیگر، هر چه سن افراد بالاتر میرود، میزان خشکی مزاج آنها هم بیشتر میشود. به همین دلیل معمولا بیشتر سالمندان خواب کمتر و سبکتری نسبت به بچهها و جوانترها دارند. اگر دقت کرده باشید، مردم شمال ایران که در مناطقی مرطوب زندگی میکنند، خواب عمیقتری دارند و معمولا هم هنگام صبح، کمی کسل هستند. این در حالی است که مردم مناطق ییلاقی، با وجود داشتن خواب کمتر، هنگام صبح سرحالتر به نظر میرسند.
تغییر آب و هوا، تغییر خورد و خوراک، استفادهی بیشتر از غذاهای کنسروی و فرآوری شده و تغییر در حرکت و سکون انسانهای امروزی باعث شده تا مزاج آنها به سمت خشکی برود و برنامهی خواب آنها به هم بریزد. با این حساب، اصلا عجیب نیست که خیلی از مردم این دوره و زمانه از اختلال خواب رنج میبرند.