نکات بهداشتی در تهیه غذای محرم

دستورالعملي براي تهيه كنندگان غذاي عزاداران حسيني

1. با توجه به اينكه احتمال بروز بيماريهاي مرتبط با غذا در مكان هايي كه به صورت دسته جمعي غذا تهيه و توزيع مي شود، بيشتر است بنابراين بايد ضوابط بهداشت رعايت شود.
2. افرادي كه در توزيع آب ، چاي و غذا مشاركت دارند ضمن رعايت بهداشت فردي، بايستي به دريافت كارت معاينه پزشكي اقدام كنند. .

3. توزيع آب، شربت يا شير با ليوان يك بار مصرف صورت گيرد.
4. افرادي كه افتخار خدمت در آشپزخانه تكايا و مساجد را دارند، حتما بايد كارت ( معاينه بهداشتي كارت سلامت) داشته باشند.

5. گوشت و مواد غذايي پروتئيني را ترجيحا به صورت بسته بندي شده تهيه نموده و به پروانه هاي بهداشتي و بهره برداري صادره از سازمان دامپزشكي كشور و تاريخ مصرف و انقضاي آنها دقت نماييد.
6. افرادي كه مسئوليت توزيع مواد غذايي را برعهده دارند، حتما بايد به نكات بهداشت ها فردي توجه نموده و اكيدا از پا گذاشتن روي سفره ي غذا خودداري نمايند.

7. كليه افراد درگير در آماده سازي، پخت و توزيع مواد غذايي از مصرف دخانيات جدا پرهيز كنند.
8. اگر از ظروف ملامين ، كريستال و … در توزيع مواد غذايي استفاده مي كنيد، هر بار پس از مصرف، آن ها را به خوبي شستشو داده و گندزدايي كنيد.
9. در صورت استفاده از ظروف يك بار مصرف براي غذاها و نوشيدنيهاي داغ، از ظروف جنس فوم يا كاغذ استفاده كنيد.

10. براي توزيع شربت بين عزاداران هيچگاه پارچ شربت را به داخل ظرف اصلي وارد نكنيد.
11. مواد غذايي پخته شده را بيش از دو ساعت در دماي محيط( 5 تا 60 درجه سانتيگراد) قرار ندهيد. غذاها بايد به صورت سرد (دماي يخچال) يا داغ (بالاي 60 درجه سانتيگراد) توزيع شوند.
12. از سالاد و سبزي در اين جلسات استفاده نكنيد و اگر بهر دليل قصد استفاده از سالاد يا سبزيجات را داريد، حتما قبل از مصرف نسبت به شستشو و گندزدايي (چهار مرحله اي) آنها اقدام نماييد (پاك كردن، شستشو، ضد عفوني، شستشو، انگل زدايي، شستشو)

 13. اگر قصد شستشوي ظروف را براي مصرف دوباره داريد از فرو بردن يكباره همه آنها در ظرف حاوي آب خودداري نموده و با استفاده از مواد شوينده، آنها را به صورت جداگانه بشوييد.
14. در موارد توزيع شير كاكائو بهتر است شير آن، از نوع پاستوريزه تهيه شده باشد.
15. یخ مورد استفاده بايد از مراكز مجاز و بهداشتي تهيه شده و ترجيحا به صورت غيرمستقيم نوشيدنيها را خنك كند.

توصيه هايي به هيئت امناي مساجد، تكايا و حسينيه ها

با عنايت به اينكه در ماه محرم همزمان با برگزاري جلسات و مراسم مذهبي و عزاداري در مساجد و تكايا ، توزيع نذورات و غذا توسط هموطنان عزيز بويژه هيئت هاي عزاداري صورت گرفته ، احتمال بروز بيماريهاي مرتبط با غذا و مسموميت هاي غذايي ، بيشترمشاهده مي شود، انتظارميرود مديران محترم هيئت هاي عزاداري و مسئولين طبخ و تهيه غذا در تامين سلامت عمومي دقيق ،كوشا و ساعي باشند.

در اين راستا توجه به توصيه هايي ذيل ضروري است : 

1. هرگونه پخت و پز بايد در مكاني انجام شود كه حداقل شرايط بهداشتي را دارا باشد و لذا، مدير هيئت موظف است نسبت به معرفي محل به مركز بهداشت و درخواست بازديد و اخذ مشاوره و تائيديه بهداشتي اقدام نمايد.
2. ورود و خروج به محل طبخ غذا و دخالت افراد متفرقه در امر تهيه و توزيع غذا و چاي و غيره ممنوع مي باشد.
3. كليه افراد مرتبط با تهيه غذا و توزيع چاي ، بايستي نسبت به دريافت كارت گواهي تندرستي اقدام نموده بهداشت فردي را رعايت نمايند.
4. مسئولين تهيه مواد اوليه بايد از سالم و بهداشتي بودن مواد اوليه مصرفي اطمينان داشته باشند و آنها را از محلهاي معتبر خريداري نمايند.
5. هدايا را از افراد معتبر و شناخته شده به عنوان نذورات قبول نمايند .

6. در صورت مشكوك بودن به سلامت مواد غذايي، ادارات نظارت بر مواد غذايي و بهداشتي معاونت هاي غذا و دارو دانشگاه هاي علوم پزشكي و مركز بهداشت، آماده هر گونه همكاري مي باشند.
7. مديران محترم هيئت ها و هيئت امنا مساجد و تكايا، در قبول نذورات بصورت غذاي آماده دقت مضاعف نمايند و ضمن خودداري از قبول غذاي آماده از افراد ناشناس از سلامت غذاي ارائه شده قبل از توزيع اطمينان حاصل نمايند . 8. آب آشاميدني بايستي بهداشتي و ترجيحا از شبكه توزيع عمومي باشد.
9. در تهيه فرآورده هاي دامي بويژه گوشت و علي الخصوص گوشت طيور از كشتار دام تحت نظارت ناظرين دامپزشكي در محلهاي مجاز اطمينان حاصل نمايند.
10. از ذخيره سازي مواد پروتيني خام و پخته در مجاورت هم موكدا خودداري و در ذخيره سازي گوشت نيز رعايت نكات ايمني بويژه تميز و قطعه نمودن گوشت و فريز نمودن فوري گوشت هاي مازاد در قطعه هاي كوچك را رعايت نمايند.

11. سبزيجات تازه مسلما آلوده به عوامل بيماريزا هستند و لذا ازبا توجه به محدوديت وقت، ازدحام و حجم بالاي توزيع غذا از توزيع سبزي خودداري نمايند .
12. ابزاركار مناسب و تميز و بهداشتي در سالم بودن غذاي تهيه شده در آشپزخانه بسيار با اهميت است و لذا ظروف و ابزار كار را قبل از استفاده شستشو و در صورت نياز ضد عفوني نمايند .
13. از نگهداري غذاي پخته و آماده در دماي محيط و يا روي شعله ملايم بيش از دو ساعت جدا و موكدا خودداري نماييد . در صورت لزوم بايستي غذاي آماده را دردماي زير 4 درجه يا بالاي 60 درجه نگهداري كنيد.
14. در جريان توزيع غذا از دخالت افراد متفرقه بويژه در محلي كه غذا سرو مي گردد، جلوگيري شود.
15. در توزيع غذا از ظرف به ظرف كردن بي مورد آن خودداري و حتي الامكان در كوتاهترين فاصله غذاي تهيه شده بصورت گرم توزيع گردد .

16. استفاده از ظروف يكبارمصرف بهداشتي و مناسب نوع غذا ( براي غذاي گرم ، نوع مات مناسب است) در توزيع غذا توصيه مي شود.
17. براي توزيع چاي حتي المقدور از ليوان هاي يكبار مصرف مات و نو استفاده شود .
18. در صورت استفاده از ظروف ملامين يا چند بار مصرف، مكاني براي شستشو و ضدعفوني آن براي هر نوبت استفاده، پيش بيني شود .
19. حتما از سفره هاي يك بار مصرف براي سرو غذا استفاده و از راه رفتن افراد روي سفره در حين پذيرايي خودداري گردد.
20. پس از پذيرايي نسبت به جمع آوري و دفع مناسب زباله هاي توليد شده اقدام و از مردم خواسته شود از پراكندن ظروف يكبار مصرف در معابر خودداري نمايند. بدين منظور به تعداد كافي زباله دان تهيه و در اطراف محل توزيع غذا ، قرار داده شود.