راهکارهای درمانی رهايی از خال ها
برداشتن خال به وسيله عمل جراحی با احتمال باقي ماندن خط عمل به صورت يك خراش همراه است كه بسته به نوع پوست ميتواند ناچيز تا برجسته باشد.
تراشيدن خال : در مورد خالهاي سطحي
سرمادرماني : در مورد خالهاي سطحي، كك و مك و لكههاي تيره پشت دستها.
لايه برداري : در مورد كك و مك
ليزر :دستگاه ليزر دو نوع نور مادون قرمز و در محدوده سبزرنگ ساطع ميكند كه براي از بين بردن انواع ضايعات داراي ملانين موثر هستند. طول زمان پالس در اين ليزر بسيار كوتاه است. اساس درماني اين ليزر حرارتي است كه در يك نقطه خاص ايجاد ميشود، بدون اينكه بافتهاي مجاور آسيب ببينند. انرژي حرارتي ساطع شده از ليزر به ملانين برخورد ميكند و سلولهاي حاوي ملانين از بين رفته و ملانين آنها به وسيله سيستم ايمني پاكسازي ميشود. البته قبل از درمان با ليزر در خالها تشخيص قطعي بايد صورت گرفته باشد چون در بعضي موارد ملانوم بدخيم (سرطان پوست) خود را فقط به صورت يك خال نشان ميدهد و در صورت عدم تشخيص قطعي ميتواند براي بيمار مشكلساز باشد. همانطور كه گفته شد، اغلب خالها در اثر تجمع خوشخيم سلولهاي ملانينساز ايجاد ميشوند اما تعداد كمي از اين خالها ميتوانند بدخيم شوند. تشــخـيص اين خالهاي مسـتعد به بدخـيمي بسيار راحـت است.
هـر خالي كه تغيير رنگ و شكل ويا اندازه پيدا كـند مي تواند استعداد بدخيمي داشته باشد. البته نه به اين معنا كه حتما بدخيم ميشود اما درصد بدخيمي در خالهايي كه تغيير پيدا ميكنند، بيشتر است.
مواردي كه نام برده ميشود نياز به آزمايش و در صورت لزوم برداشتن دارند
1-بزرگ شدن سريع خال
2-رنگ ضايعه از خرمايي تا قهوهاي تيره در يك زمينه صورتيرنگ
3-قطر 5 تا 15 ميليمتر (بزرگتر از خالهاي معمولي)
4-تعدادبسيار زياد (افراد داراي خالهاي بدخيم ممكن است تا حدود 100 خال پوستي داشته باشند در حالي كه بيشتر افراد معمولي حداكثر 15 تا 20 خال دارند.)
5-افزايش رنگ خال (تيره تر شدن )
6-هـر نـوع تغيير در رنگ خال به صورت نامتقارن
7-رشد قسمتي از خال و نامتقارن شدن از نظر شكل خال
8-تغيير در حاشيه خال از نظر رنگ يا شكل
9-زخمي شدن خال و ايجاد خونريزي
10-دردناك شدن يا خاريدن
شايعترين نوع خال
نوع گوشتي آن است كه به صورت گنبدي شكل و قهوهايرنگ كه به تدريج به رنگ قرمز گوشتي تبديل ميشود و يا به صورت مدور يا بیضی شكل، قرينه، نرم، قهوهاي روشن يا سياهرنگ و يا به صورت تغييررنگ پوست بدون برآمدگي يا مدور و به رنگ قهوهاي روشن يا سياه كه حدود صاف مشخصي دارد، ديده ميشود.
اين خالها به خودي خود خوشخيم هستند و نيازي به برداشتن آنها نيست ولي اگر در ناحيهاي قرار داشته باشند كه به طور مكرر در معرض صدمات فيزيكي باشد مثل خال در سر كه در معرض آسيب مكرر توسط شانه كردن است و يا خال در صورت مرداني كه با تيغ اصلاح ميكنند و به صورت دورهاي در رنگ و اندازه آنها تغييراتي ديده مي شود، بايد خانواده فرد از نظر وجود سابقه سرطان پوست بررسي شوند و در صورت مثبت بودن سابقه خانوادگي حتما بايد اين خال برداشته شده و بررسي شود. خالهاي بزرگ مادرزادي كه موي بلند و تيره از آنها خارج ميشود نيز، بهتر است برداشته شوند.
افرادي كه سابقه خانوادگي خالهاي بدخيم، ملانوم يا ساير سرطانهاي پوستي را دارند و يا افراد داراي نژاد اروپاي شمالي با موهاي روشن و ككومك پوستي استعداد بيشتري براي ابتلا دارند. افرادي كه پوستي لطيف با موهاي فرفري دارند و آنهايي كه بر روي پوستشان به ميزان زيادي خال وجود دارد نيز بيشتر از بقيه با سرطان پوستي تهديد ميشوند.
خالهاي سرطاني
متخصصان توصيه ميكنند از تركيبات ضد آفتاب با قدرت ضدآفتابي (SPF 15) يا بالاتر كه قادر به محافظت پوست در برابر اشعه ماوراي بنفش A و B هستند (بيشتر تركيبات ضدآفتاب تنها در برابر اشعه ماوراي بنفش B اثر محافظتي دارند) استفاده كنيد و در صورت امكان از قرار گرفتن در معرض آفتاب بين ساعتهای 10 صبح تا 3 بعدازظهر اجتناب كنيد. در صورت وجود سابقه خانوادگي خالهاي بدخيم يا سرطان پوست معاينه فيزيكي منظم توسط پزشك براي شناسايي هرگونه ضايعه جديد يا شناسايي تغيير در ضايعات موجود توصيه ميشود.
براي افراد در معرض خطر زياد، تناوب اين معاينات ممكن است هر سه ماه يكبار باشد. همچنين معاينه معمول پوست به وسيله خود بيماران براي تشخيص هرگونه تغيير در ضايعات موجود توصيه ميشود. براي نواحي از پوست كه مشاهدهاش براي خود فرد مشكل است، ميتوان از يكي از اعضاي خانواده كمك گرفت.
به طور كلي حتي اگر هيچ ضايعه مشكوكي هم نداريد، توصيه ميشود در سال حداقل يك بار به متخصص پـوست مراجعه كنيـد و همواره از وضعيت پوست بدن خود آگاه باشيد.
براي پيشگيري از سرطان پوست بايد از ويتامينهايي نظير C، E و A و همچنين سلنيوم به وفور استفاده كنيد. كارتنوئيدها نيز در بدن به صورت آنتياكسيدان عمل كرده و از ابتلا به سرطان پوست جلوگيري ميكنند. استفاده از ميوهها و سبزي هاي تازه 5 نوبت در طول روز شما را در مقابل بسياري از بيماريها بيمه ميكند. يك نفر از هر سه نفر آمار قابلتوجهي براي قربانيان سرطان است. به توصيه هايي كه به آن اشاره شد، توجه كنيد تا نام شما در شمار فهرست سياه قربانيان قرار نگيرد.
منبع: دکتر گیتا فقیهی(متخصص پوست و مو)
