فواید روغن میخک
معروفترین اثر میخک برای درمان دندان درد می‌باشد. به طوریکه بسیاری از خمیر دندان‌ها، دهانشویه‌ها، ضدعفونی کننده‌های دهانی و شوینده‌های دهان و دندان در ترکیبات خود روغن میخک دارند.
میخک سرشار از کلسیم، اسید هیدروکلریک، آهن، فسفر، سدیم، پتاسیم، ویتامین A، ویتامین C و … می‌باشد. روغن میخک در درمان بسیاری از بیماری ها راه گشا می‌باشد. با ما در این مقاله همراه باشد تا چند نمونه از اثرات درمانی این گیاه را برای شما بیان کنیم.
روغن میخک، یک ضدعفونی کننده طبیعی
روغن میخک به دلیل اثرات ضدمیکروبی، ضدویروسی، ضدقارچی و نیز اثرات ضدعفونی کننده برای بهبود زخم‌ها، ضدعفونی کردن جراحات، تسکین زخم‌های حاصل از نیش حشرات و درمان عفونت‌های قارچی از زمان‌های بسیار دور کاربرد داشته است. البته ذکر این نکته ضروری است که این روغن برای افرادی که پوست‌های حساس دارند، مناسب نمی‌باشد و ممکن است ایجاد آلرژی و حساسیت در این افراد نماید.
تسکین دندان درد با کمک روغن میخک
روغن میخک دارای اوگنول می‌باشد که در طول سالیان متمادی در دندانپزشکی استفاده شده است. این روغن برای تسکین دردهای دندانی و زخم‌های دهانی مناسب می‌باشد. مطالعات اخیر نشان می‌دهد که مصرف روغن میخک برای آرام کردن درد و التهاب لثه‌ها در نوزادانی که تازه می‌خواهند دندان در بیاورند، گزینه خوبی است و علاوه بر کاهش احساس ناخوشی در آنان، ضدعفونی کننده نیز می‌باشد. اما در این رابطه جانب احتیاط را رعایت کنید و با پزشک معالجتان حتما مشورت نمایید؛ زیرا روغن میخک بسیار قوی است و اگر ناآگاهانه از این روغن استفاده کنید ممکن است باعث سوختگی در داخل دهان گردد.
روغن میخک دارای اثرات خنک کننده و ضدالتهابی است و مصرف مداوم آن باعث
تمیز کردن راه های هوایی می‌شود. در حقیقت روغن میخک یک درمان کارآمد برای اختلالات تنفسی چون سرفه، سرماخوردگی، برونشیت، آسم، سینوزیت، سل و … می‌باشد
روغن میخک در ترکیب بسیاری از محصولات آرایشی یافت می‌شود و غالبا برای مراقبت از پوست (بالاخص برای درمان آکنه) توصیه می‌شود. این روغن چین و چروک‌ها را کاهش می‌دهد و باعث ایجاد جوانی و شادابی در پوست می‌شود. علت این مسئله این است که وقتی روغن میخک بر روی پوست مالیده می‌شود، جریان خون را به سمت پوست فرسوده هدایت می‌کند. افزایش جریان خون منجر به اکسیژن‌رسانی بهتر به پوست می‌شود. همچنین دفع مواد زاید سلول های پوستی از طریق جریان خون افزایش می‌یابد که نهایتا باعث می‌شود تا پوست جوانتر به نظر آید.
تقویت سیستم ایمنی
میخک و روغن میخک هر دو برای افزایش عملکرد سیستم ایمنی مناسب هستند. روغن میخک علاوه بر اثرات ضدویروسی، ضدمیکروبی و ضدقارچی که دارد؛ باعث تصفیه خون می‌شود. در نتیجه روغن میخک می‌تواند منجر به افزایش مقاومت بدن در برابر عفونت‌ها شود. همچنین میخک سرشار از آنتی اکسیدان‌ها می‌باشد و باعث کاهش رادیکالهای آزاد در بدن و در نتیجه کاهش بسیاری از بیماری‌های شایع در قرون اخیر مانند سرطان، بیماری‌های قلبی عروقی و … می‌شود.
روغن میخک یک تسکین دهنده عالی برای استرس است. این روغن اثرات تحریک کننده بر مغز دارد و تنش های عصبی، افسردگی و خستگی را برطرف می‌کند. همچنین منجر به خواب می‌شود و برای افرادی که از بی خوابی رنج می برند بسیار مناسب است.
روغن میخک دارای فلاوونوئیدهای فراوانی می‌باشد که دارای عوامل ضدالتهاب هستند و سردرد را کاهش می‌دهند. برای تسکین سردرد می‌توانید مقداری روغن میخک را با کمی نمک مخلوط کنید و روی پیشانی بمالید. این ترکیب اثر خنک کننده ای دارد و به عنوان مسکن سردرد استفاده می‌شود.
بهبود راه‌های تنفسی با روغن میخک
روغن میخک دارای اثرات خنک کننده و ضدالتهابی است و مصرف مداوم آن باعث تمیز کردن راه های هوایی می‌شود. در حقیقت روغن میخک یک درمان کارآمد برای اختلالات تنفسی چون سرفه، سرماخوردگی، برونشیت، آسم، سینوزیت، سل و … می‌باشد. جویدن یک عدد میخک به عنوان یک درمان سنتی برای بهبود گلودرد شناخته می‌شود.
عوارض جانبی
فردی که می خواهد از روغن میخک استفاده کند باید بسیار مراقب باشد. زیرا این روغن بسیار قوی است بالاخص وقتی به صورت استنشاقی استفاده می‌شود. زیرا به سرعت وارد سیستم عصبی می‌شود. در نتیجه لازم است قبل از خوردن، استنشاق کردن و … رقیق شود. اوگنول که بخش اعظمی از روغن میخک را شامل می‌شود، ماده شیمیایی خیلی متداولی نیست و برخی افراد نسبت به آن حساسیت دارند. اگر از این روغن اولین بار است که استفاده می کنید با مقادیر اندک شروع کنید. این نکته را مد نظر داشته باشید که قبل از وارد کردن هر گونه ماده جدیدی به برنامه غذایی یا دارویی خود حتما با پزشک معالجتان مشورت نمایید.
برخی از عوارض متداول روغن میخک در زیر آمده است:
1. ناراحتی های روده ای که در کودکان شایع تر است.
2. مصرف ناآگاهانه و خودسرانه ممکن است مشکلاتی را در کلیه ها و کبد ایجاد نماید.
3. روغن میخک باعث کاهش قند خون می‌شود در نتیجه برای افراد دیابتی بسیار مفید و برای زنان باردار یا بیماران بستری در بیمارستان مضر است.
4. در افرادی که پوست حساسی دارند ممکن است منجر به حساسیت پوستی شود.
روغن میخک، افزایش دهنده جریان خون
اوگنول موجود در روغن میخک باعث افزایش متابولیسم بدن از طریق افزایش جریان خون می شود. افزایش جریان خون به معنای کاهش انقباض رگ‌های خونی می باشد که این انقباضات عروقی خود از عوامل اصلی بسیاری از سردردها می باشند و روغن میخک با کاهش این انقباضات از بروز بسیاری از این گونه سردردها مانند سردردهای میگرنی پیشگیری می کند. افزایش جریان خون همچنین به معنای افزایش خونرسانی به بافت ها، افزایش متابولیسم و افزایش کارآمدی ارگان‌های بدن است.
بهبود حالت تهوع در مادران باردار
روغن میخک برای بهبود حالت تهوع و استفراغ استفاده می شود. بالاخص برای خانم های باردار که از حالت تهوع و استفراغ در هنگام صبح گلایه می کنند بسیار مفید است. این روغن به علت بوی تند و قوی ای که دارد می تواند بر بسیاری از بوهای ناخوشایندی که یک مادر باردار را آزار می دهد غلبه کند.
بهبود دیابت با کمک روغن میخک
روغن میخک قند خون را کنترل می کند؛ در نتیجه این روغن برای بیماران مبتلا به دیابت مفید است. فنول های بسیار قوی که در روغن میخک وجود دارند، باعث تنظیم انسولین بعد از وعده غذایی می شوند؛ در نتیجه ی این عمل، قند خون بعد از وعده غذایی کنترل می شود. این روغن در افرادی که مبتلا به مقاومت به انسولین هستند نیز کارآمد است.
یکی از کاربردهای روغن میخک تسکین نفخ دستگاه گوارش است. برای این منظور
5 عدد میخک را درون یک فنجان آب در حال جوش ریخته و بگذارید برای مدت 10 دقیقه بجوشد. بعد از آنکه خنک شد، آن را بنوشید
روغن میخک به علت ترکیبات فنلی بسیار قوی برای دفع کردن حشرات کاربرد دارد. زیرا دستگاه بویایی حشرات به بخارات این روغن بسیار حساس است. برای استفاده از اثرات خارق العاده آن، چند قطره از روغن میخک را قبل از خواب بر روی بالش خود بچکانید تا پشه ها از شما دور شوند.
روغن میخک، تصفیه کننده خون
تحقیقات نشان می دهد مواد معطر استخراج شده از روغن میخک، مواد سمی را از خون می زداید. در حقیقت این روغن تصفیه کننده خون است. روغن میخک فعالیت آنتی اکسیدان ها را در بدن تحریک می کند و رادیکالهای آزاد موجود در سلول ها و نیز پلاسمای خون را از بین می برد.
روغن میخک و تسکین نفخ
یکی از کاربردهای روغن میخک تسکین نفخ دستگاه گوارش است. برای این منظور 5 عدد میخک را درون یک فنجان آب در حال جوش ریخته و بگذارید برای مدت 10 دقیقه بجوشد. بعد از آنکه خنک شد، آن را بنوشید. سه بار در روز از این جوشانده مصرف نمایید؛ تا حالت نفخ شما بهبود یابد.
رایحه درمانی با کمک گیاهان
مبحث بسیار جدیدی که اخیرا مطرح می شود. درمان بیماری ها از طریق رایحه بسیاری از گیاهان دارویی می باشد؛ زیرا روغن این گیاهان دارای فنول های فعالی است که از طریق سیستم بویایی به سرعت وارد مغز شده و سریعا بر روی قسمت مربوطه اثر می گذارند. از این جمله می توان به اسانس ریحان، اسانس رزماری، روغن رز، اسانس دارچین، اسانس گریپ فروت، اسانس لیمو، اسانس جوز، عرق نعناع، اسانس پرتقال، اسانس اسطوخودوس، اسانس شمعدانی و … اشاره کرد. روغن میخک نیز به دلیل دارا بودن ترکیبات بسیار فعال شیمیایی برای اهداف رایحه درمانی بسیار مناسب است.
می توانید چند قطره روغن میخک را درون سوپ، سالاد، سس و … بریزید تا از اثرات درمانی آن بهره مند شوید. یا اینکه بدن خود را با این روغن مالش دهید. همچنین می توانید این روغن را ببوید تا فنول های فعال موجود در آن از طریق سیستم بویایی وارد مغز و سپس بدن شما شوند.
خودتان در خانه روغن میخک درست کنید
درست کردن روغن میخک در خانه بسیار ساده است. برای این منظور یک هشتم فنجان میخک را در یک دوم فنجان روغن گیاهی مثلا روغن ذرت یا آفتابگردان قرار دهید و بگذارید به مدت 24 ساعت در آن بماند. سپس میخک ها را از درون روغن خارج کنید. به این صورت روغن میخک شما آماده است.
بینه خوشنودی راد – کارشناس تغذیه
بخش تغذیه و آشپزی تبیان
