کشیدن دندان عقل

و نکات مهم آن

آیا دندان عقل را باید کشید:
کشیدن دندان عقل قبلا اشاره شده است که در سنین 17 تا 20 سال رشد میکند البته در دخترها زودتر از پسرها دندان عقل رشد میکند.
دندان عقل با سایز های مختلف با سایر دندان ها تفاوت داشته و در بسیاری از موارد این دندان ها برای انسان مشکل آفرین شده لذا دانستن نکات زیر در مورد دندان های عقل میتواند سودمند باشد
1- همیشه جوانه های دندان های عقل تشکیل نشده و لذا این دندان ها در بعضی افراد وجود نداشته و غایب هستند غایب بودن دندان های عقل دلایل مختلفی میتواند داشته باشد که یکی از آن ها ارث می باشد.
2- رویش دندانهای عقل معمولا با مشکلاتی همراه بوده که از ان جمله دردهای مبهم و گاهی شدید که د رافراد مختلف متفاوت است . همچنین تورم و اماس لثه اطراف دندان عقل در حال بیرون آمدن و گاهی درد و خونریزی از این ناحیه. یک نوع عارضه لثه هنگام رویش دندان عقل ممکن است به وجود آید که از نظر علمی به نام پری کورونیت نامیده میشود. که عارضه ای دردناک می باشد که نیاز به درمانهای دارویی و گاهی جراحی پیدا میکند.
3- دندان های عقل همیشه بطور طبیعی و مستقیم رویش پیدا نمیکنند بلکه در بسیاری از موارد در مسیر رویش خود به سمت دندان مجاور کج شده و دندان عقل بطور افقی در استخوان فک خوابیده و قادر به رویش نبوده و لذا به صورت نهفته در فک باقی می ماند .
بسیاری از مردم از وجود دندانهای عقل اثر یک رادیوگرافی از فکین به دلایل دیگری به وجود این دندان ها پی برده میشود.
در مورد این که آیا دندان عقل نهفته را باید کشید یا به نظرات متفاوت هستند، بعضی معتقدند باقی مانده این دندان ها میتواند زمینه بروز تومورهای خاصی از جمله آوملوبلاستوما را ایجاد کنند. ثابت شده است که دندان های عقل پایین بیشتر دچار نهفتگی می شوند.
4- بسیاری از دندان عقل پس از رویش با دندان های جلویی خود به درستی جفت نشده و لذا جویدن غذا را نقشی ندارند.
5- دندان های های عقل به دلیل نداشتن یک شکل طبیعی مشخص مانند بسیاری از دندان های دیگر و قرار گرفتن در انتهای فکین و تمیز  نشدن ان ها هنگام مسواک زدن بسیار آسیب پذیر بوده و معمولا زودتر از سایر دندان ها پوسیده میشوند و باید به کشیدن دندان عقل ممجر شوند.
6- ترمیم و پرکردن دندان های عقل کار دشواری است و کشیدن آن ها نیز از دیگر دندان ها دشوارتر می باشد .
عفونت این دندان ها به راحتی در فضاهای صوتی و فکی پخش شده و میتواند برای بیمار خطرآفرین و مشکل ساز باشد.
7- توصیه میشود هریک تعضای خانواده از 20 سالگی با مراجعه به دندانپزشکی و در صورت لزوم گرفتن یک عکس، وضعیت دندان عقل خود را مشخص نموده و در صورت داشتن دندان عقل تکلیف نگهداری و یا خراج شدن آنها را مشخص نمایند.
جراحی دهان و فک و صورت و کشیدن دندان عقل:
جراحی یکی از وظایف یک دندانپزشک است به همین دلیل غالبا دندانپزشکان در تابلو خود عنوان جراح دندانپزشک را می آورند. البته جراحی در محدوده ی فک و کشیدن دندان عقل است. گرجه جراحی های وسیع و بزرگ و پیچیده در حیطه تخصص یک متخصص جراحی فک و صورت است ولی دندانپزشکان عمومی نیز جراحیهای کوچک مانند کشیدن دندان عقل و جراحی دندان عقل، شکافتنآبسه ها و .. را انجام میدهند.
جراحی در دندانپزشکی به دو دسته تقسیم میشوند:
1- جراحی های محدود و کوچک مانند کشیدن دندان عقل، شکافتن آبسه و جراحی ها برخی از ضایعات کوچک و محدود.
2- جراحیهای بزرگ را که دارای طیف وسیعی است این نوع اعمال جراحی در تخصص جراح فک و صورت است. برخی از انواع جراحی های بزرگ از قرار زیر می باشند:
1- جراحی های دندان عقل نهفته :
جراحی تومورهای فک و صورت و دهان، جراحی های فک جهت اصلاح ناهنجاریهای فکی مانند کوچک یا بزرگ بودن یک یا هر دو فک، جراحی های ناهنجاریهای دندانی فکی مانند جراحی شکاف کام و لب
2- جراحی صدمات فکی و صورت:
این نوع جراحی در تصادفات و حوادث لازم است. متخصص جراحی فک و صورت انواع شکستگیهای فکی و صورتی را از طریق جرای درمان مینماید.
3-  جراحی زیبایی:
مانند جراحی ترمیمی پلاستیک، جراحی بینی که بیشتر جنبه ی زیبایی داشته و امروزه طرفداران زیادی پیدا کرده است. البته این نوع جراحی ها بیشتر کارجراحی پلاستیک و متخصص گوش و حلق و بینی است.
جراحیهای بزرگ بزرگ به وسیله هر یک از متخصصین فوق در بیمارتان و تحت بیهوشی انجام میگیرد.
بسیاری از ناهنجاریهای فکی و صورتی بعد از سن بلوغ که دیگر از طریق ارتدنسی قابل جبران نیستند به وسیله ی جراحی درمانن میشوند مثلا افرادی که دچار جلوزدگی فک پایین یا بالا یا جلو آمدن هردو فکک بوده و در دوران کودکی و نوجوانی از طریق ارتودنسی اقدام به درمان نکرده اند در سنین جوانی می توانند از طریق جراحی مشکل فکی خود را حل کنند.
دندان عقل فدای ارتودنسی:
اگر در هنگام ارد=تودنسی فضای کمی برای حرکت دادن دندان ها داشته باشید متخصص ارتودنسی با توجه به تخصص خود و توصیه ی وی قبل از شروع درمان ارتودنسی به فرد میگوید که دندان های عقل را بکشد و از دهان خارج کرده و اگر در هنگام جراحی ها و ارتودنسی ها که میخواهد دندان ها مرتب شوند وجود دندان عقل مانع از مرتب شدن آن ها کند.
اگر بعد از اینکه ارتودنسی امنجام شد و هنوز هم مقداری شلوغی در فک پایین وجود داشت باید به کشیدن دندان عقل اقدام شود و متخصصان به فرد توصیه میکنند که باید دندان عقل خود را بکشند و آن را جراحی کنند تا کمی از این بی نظمی از بین برود.

در برخی موارد دندان عقل در حین رشد کردن راه را گم کرده و به صورتی رشد میکند که به بقیه ی دندان های مجاور خود آسیب وارد میکندو به جای اینکه به صورت عمودی رشد کند رو به جلو رشد کرده و حرکت میکند در این شرایط ریشه ی دندان آسیابی دیگر را قربانی کرده و آن را از بین میبرد
اگر در این شرایط به کشیدن دندان عقل اقدام نکنید پس از مدتی دندان آسیابی از ریشه باید درمان شود و با گرفتن عکس از رادیوگرافی از جهت رشد دندان عقل باید اطمینان حاصل کرد.

توصیه های مراقبتی در کشیدن دندان عقل :
1- از گاز استریل تکه شده به اندازه ی کم استفاده کنید و در مدت زمان نیم ساعت روی دندان نگهداشته و بصورت ملایم آنرا فشار دهید.
2- نباید دهان و دندان خود را مکررا مک بزنید و آب آن را خارج کنید.
3- هرگز نباید غذاهای صفت را بجوید و حتی الامکان داغ نباشند و با دمای ملایمی وارد دهان شوند.
4- هرگز نباید سیگار یا پیپ کشید و در خوردن مایعات از نی استفاده کرد.
5- در شب اول دهانی که جراحی شده نباید مسواک زده شود.
6- روز دوم بعد از جراحی باید دهان را با استفاده از محلول نمک و آب ولرم شستشوی روزانه داد و بدون اینکه دهان را پمپاژ کنید محلول را چند ثانیه در دهان نگه داشته و بعد از آن تخلیه کنید.
7- اگر در دو روز بعد از کشیدن دندان از محل آن خونریزی شود طبیعی بوده و نیازی به مراجعه ی پزشک نداشته.
8- اگر به مقداری خونریزی عارض شد با تکه ای گاز استریل به صورت مرطوب روی آن با فشار ملایم دهان را بسته نگه داشته و از بیرون روی دهان از کپرس استفاده کرد.
9- اگر با خونریزی زیادی مواجه شدید باید به کلینیک مراجعه کنید و هرگز داروهای مختلف را روی دندان کشیده شده قرار ندهید.
10- اگر با درد زیادی همراه است میتوانید از مسکن هایی مانند بروفن و آسپرین استفاده کرد و با دارا بودن حالت انعقادی از بروز درد جلوگیری میکنند.
11- اگر تورم و عفونت پدیدار شد با کلینیک تماس بگیرید.
12- با ماندگاری اثر داروی بی حسی لب و دهان و گونه ها که بافت های نرمی دارند در 3 تا4 ساعت همراه بوده که باید مواظب بود که زبان را گاز گرفته نکنید.
13- بعد از کشیدن دندان لخته های خونی که از آن حفره خارج شده اند با خشکی مواجه میشود که با درد زیادی همراه بوده و در صورتی که از مسکن های قوی استفاده کردید و درد تسکین نیافت باید به نزد دندانپزشک مراجعه کرد.
14- بعد از اینکه دندان کشیده شد دهان با تغییر طعم مواجه شده که بوی بدی را به همراه داشته ولی این بو ناشی از عفونت نمیباشد.
15- از سمت دندانی که کشیده شده است نباید غذا جوید و تا 24 ساعت روی آن را مسواک نزد و بعد از اینکه یک هفته تا 10 روز گذشت برای کشیدن بخیه به دندانپزشک مراجعه کنید.
16- داروهایی را که دندانپزشک تجویز کرده است را به طور مرتب باید خورد و مصرف کرد.
17- اگر دارای سابقه ی بیماری هستید قبل از کشیدن دندان به پزشک خود اطلاع دهید تا بتواند با توجه به وضعیت جسمانی شما اقدام به جراحی و درمان کند.

دلیل کشیدن دندان:
پوسیدگی گسترده در کل دندان
ارتودنسی کردن
شکستگی دندان از ریشه
کاشتن پروتز های دندانی
دندان های نهفته در فک
مشکلات اقتصادی

از جمله مواردی که میتوان دندان را کشید ک
با بالا رفتن علم و به مراتب امکانات پزشکی و دندانپزشکی کشیدن دندان کاهش یافته و با استفاده از ترمیم کردن آن میتوان دندان آسیب دیده را نگه داشت ولی به دلایلی باز منجر به کشیدن شده .
مشکلات اقتصادی :
یکی از علت هایی که به درمان دندان ها اقدام نمیشود مشکلات اقتصادی بوده و به دلیل دیر مراجعه کردن به پزشک با خراب شدن کامل دندان روبرو شده و یا اینکه فرد هزینه ی لازم را برای ترمیم کردن دندان نداشته که مجبور به کشیدن دندان شده .

پوسیدگی های زیاد:
یکی از دلایل عمده در کشیدن دندان عقل پوسیده بودن آن است که دیگر نمیتوان آنرا ترمیم کرد و فقط باید آنرا کشید.

دندان های عفونی:
اگر دندانی با عفونت همراه بوده و نمیتوان ریشه ی انرا ترمیم کرد و یا عصب کشی کرد باید آنرا کشید زیرا عفونت آن غیر قابل برگشت است.

پریودنتال:
در جوامع عقب افتاده که با بیماری های لثه مواجه هستند و استخوان دندان لق شده و دیگر نمیتواند دندان را نگه دارد منجر به کشیدن دندان شده.

ارتودنسی :
برای ارتودنسی کردن به فضای بیشتری احتیاج بوده و اگر دندان ها بی نظم و شلوغ باشند مجبور بوده دندان را کشید تا فضای لازم برای ارتودنسی کردن باز شود

دندان های نهفته:
اگر دندانی درون فک مانده باشد و یا اینکه مثل دندان عقل رشد نکرده باشد که با فضای کم رویش مواجه باشد باید آنرا کشید و با جراحی کردن از درون فک و استخوان آنرا خارج کرد.

دندان هایی که با جراحی پروتزی مشکل دارند:
اگر در پروتز گذاشتن دندانی با مشکل مواجه شود و مانع انجام کار شود باید کشیده شود تا بتوان فعالیت های درمانی را انجام داد.

دندان های با ضایعات:
اگر دندانی با ضایعات پاتولوژیک همراه شود باید با توجه به تجویز پزشک کشیده شود.

دندان های کشیده شده:
اگر دندانی دچار شکستگی از ریشه باشد باید آنرا کشید زیرا نمیتوان هیچ درمانی را روی ان انجام داد و قابل ترمیم کردن نبوده.

دندان‌های دارای ضایعات پاتولوژیک: اگر دندان‌ها دچار ضایعات پاتولوژیک شوند ممکن است با نظر دندانپزشک کشیده شوند.
دندان‌های مبتلا در شکستگی فک: در فردی که دچار شکستگی فک بالا یا پایین شده، دندان‌هایی که شدیدا آسیب‌دیده یا از بافت استخوانی اطراف جدا شده‌اند، ممکن است برای جلوگیری از عفونت کشیده شوند.
قبل از انجام رادیوتراپی:  بیمارانی که به خاطر انواعی از تومورهای دهانی مجبور به پرتودرمانی هستند، مجبور به کشیدن دندان‌های مشکوک به عفونت و غیر قابل ترمیم خود هستند.
دلایل نکشیدن دندان
حتی در صورتی‌که دندانی حائز یکی از شرایط کشیدن دندان باشد، ممکن است به دلیل برخی موارد امکان خارج کردن آنها وجود نداشته باشد و دندان‌پزشک مجبور باشد کشیدن دندان را تا فروکش کردن شدت مشکل به تاخیر بیاندازد. بیماری‌های سیستمیک کنترل نشده نظیر دیابت شدید و بیماری پیشرفته کلیه، لوسمی، بیماری کنترل نشده و شدید قلبی، فشار خون بالا ممکن است به ممنونعیت نسبی یا مطلق کشیدن دندان منجر شود. بیمارانی که داروهایی نظیر داروهای مهار کننده سیستم ایمنی و شیمی درمانی سرطان یا فاکتورهای خونی ضد انعقاد مصرف می کنند باید با احتیاط مورد عمل جراحی دندان قرار گیرند.

منبع:دکتر سجودی