خواص کوشاد(ژانسیان)

کليات گياه شناسي
چون اولين بار پادشاه روم بنام جنتيوس که در سالهاي 167-180 قبل از ميلاد حكومت مي آرد بوسيله اين
دارو شفا يافت نام آن را جنطيانا گذاشتند .
محمد بن زکرياي رازي پزشك مشهور ايراني نيز از اين گياه براي مداواي بسياري از امراض استفاده مي کرد.
کوشاد گياهي است علفي ، چند ساله و بسيار زيبا ، داراي ساقه اي استوانه اي و سبز که بلندي برگهای آن به حدود
1/5 متر مي رسد . اين گياه بحالت خودرو در دشت ها و کوهستانهاي اروپا و آسيا مي رويد .
کوشاد سبز رنگ ، نوك تيز و مثلثي است که دو برگ با هم بوسيله دمبرگ کوتاهي به ساقه چسبيده اند و
برگهاي بالاي ساقه بدون دمبرگ مي باشد . گلهاي آن زرد رنگ بوده که به تعداد زياد در اواخر بهار در کنار
برگها ظاهر مي شود .
از نظر طبي ريشه اين گياه قسمت مورد استفاده آن است . اين ريشه ضخيم ، گوشتي و برنگ زرد تيره و يا
قهو ه اي قرمز بوده که داراي طعمي بسيار تلخ و بويي نامطبوع است .
براي مصارف طبي ريشه کوشاد بايد اقلا سه ساله باشد تا اثر داشته باشد .
ترکيبات شيميايي:
کوشاد داراي ماده اي شيميايي بنام آماروجنتين مي باشد که بسيار تلخ است . بطوري كه اگر اين ماده را با
5000 قسمت آب مخلوط کنيم هنوز هم طعم تلخ آن حس مي شود .
ترکيبات ديگر اين گياه بشرح زير مي باشد :
جنتوپيكرين ، جنتوپيكروزيد ، جنتامارين ، جتي سين ، اسيد جنتي سيك و جنتونوسيد . آوشاد همچنين
داراي مقدري تانن ، اسانس، پكتين و چربي مي باشد.
خواص داروئي:
کوشاد از نظر طب قديم ايران گرم و خشك است
1)اشتها را تحريك مي کند
2)کوشاد گلبولهاي قرمز و سفيد خون را زياد مي کند بنابراين براي معالجه کم خوني و بيماريهاي عفوني
بكار مي رود .
3)اثر ضد تورم دارد و براي رفع آرتروز و رماتيسم مصرف مي شود
4)تب بر است
5)بيماري مالاريا را برطرف مي کند
6)درد نقرس را برطرف مي آند
7)حرارت و رطوبت را زا بدن خارج مي سازد
8)فشار خون را پائين مي آورد
9)ناراحتي هاي کبدي را برطرف مي کند
10 )تقويت آننده معده و بدن است
11 )اختلالات عادت ماهيانه را درمان مي کند
12 )گرفتگي روده ها را باز مي کند
13 )ادرار آور است
14 )ضماد کوشا با سرکه براي از بين ژبردن لكه هاي پوست مفيد است
15 )عصاره اين گياه مسكن تمام دردها است
16 )ورم طحال را برطرف مي کند
17 )خون را تصفيه و تميز مي کند
18 )درمان کننده زردي و يرقان است
طرز استفاده:
جوشانده : مقدر 20 گرم ريشه خرد شده کوشا را در يك ليتر آبجوش ريخته بگذاريد براي مدت 20 دقيقه
به آرامي بجوشد ، سپس آن را صاف کنيد . مقدار مصرف اين جوشانده يك فنجان قبل از هر غذا است .
دم کرده : مقدرا 5 گرم ريشه کوشاد را در يك ليتر آبجوش ريخته و بگذاريد چند ساعت بماند . سپس آن را
صاف کرده و استفاده کنيد .
تنطور : اين تنطور را مي توانيد از فروشگاههاي گياهان دارويي و يا برخي از داروخانه ها خريداري کنيد . مقدار مصرف آن -10
15 قطره همراه با آب سه بار در روز است .
مضرات :
مصرف بيش از حد کوشا ممكن است باعث تحريك معده و بوجود آوردن حالت استفراغ و دل بهم خوردگي
شود . زنان باردار و مادران شير ده نبايد از اين گياه استفاده کنند .

مجله سلامتی عطارباشی