اعصاب و روانسلامتی

اختلالات ارتباطی،انواع و علایم و…

بيماري اختلالات ارتباطی

پل ارتباطی با دیگران گفتار است؛ پلی که اگر شکسته شود و یا ساخته نشود واژگان ها و احساسات بسیاری به مقصد نمی رسند. ساخت این پل ارتباطی از ماه های اول زندگی آغاز می شود اما گاهی به دلایل بسیار این فرایند روند طبیعی خود را طی نمی­کند و می تواند منجر به اختلالات ا­رتباطی می­شوند.

اصطلاح « اختلالات ارتباطی » مشکلات گسترد­ه ای را در زبان، گفتار و شنوایی در برمی گیرد. اختلالات گفتار و زبان شامل (مشکلات تلفظی، اختلالات آوایی)، مشکلات روانی گفتار مثل (لکنت زبان)آفازیا (اختلال در استفاده از کلمات، معمولا به علت صدمه مغزی) و تاخیر درگفتار و یا زبان می شود. تاخیر گفتار و زبان ممکن است به دلایل بسیاری ایجاد شود، مثل عوامل محیطی یا از دست دادن شنوایی،اختلالات شنوایی شامل از دست دادن جزیی شنوایی و ناشنوایی است. ناشنوایی را می توان به عنوان از دست دادن شنوایی به طریقی تعریف کرد که ارتباط شنیداری را بدون وسیله ی کمکی، مشکل یا غیرممکن می سازد. بسیاری از اختلالات ارتباطی از دیگر عارضه ها مثل ناتوانی یادگیری، فلج مغزی، عقب ماندگی ذهنی یا شکاف لب و شکاف سقف دهان به وجود می آیند.

تخمین کلی برای اختلالات گفتار وزبان، که بر روی آن موافقت وجود دارد، پنج درصد است. از این تعداد سه درصد اختلالات آوایی و یک درصد لکنت زبان است. شیوع این اختلالات با افزایش سن،کاهش می یابد.

علایم آن در کودکان

کودکی که اختلال گفتار یا زبان دارد ممکن است گستر های از ویژگی ها را نشان دهد. مثلا ناتوانی در دنبال کردن دستورالعمل ها، گفتار کند و غیرقابل فهم و مشکلات تلفظی در نحو و طرز گفتار نشان می دهد. « نحو » به ترتیب کلمات در جمله اشاره می­کند و تولید گفتار به شیو ه ای که صداها شکل می گیرند. اختلالات تولیدی با جابجایی یک حرف با حرف دیگر یا حذف یا تحریف حروف خاص مشخص می­شوند. لکنت زبان یا ناروانی گفتار، اختلال روانی گفتار است که اغلب بین سنین سه تا چهار سالگی رشد می کند و ممکن است از یک مشکل گاه و بیگاه تبدیل به اختلالی مزمن شود. لکنت زبان ممکن است تا اوایل نوجوانی خود به خود ناپدید شود اما درمان گفتارو زبان را باید مد نظر داشت.

اختلالات ارتباطی

اختلالات آوایی: شامل گرفتگی صدا، نفس نفس زدن هنگام حرف زدن یا وقفه ی ناگهانی در بلندی یا ارتفاع صدا است. اختلالات آوایی معمولا با دیگر مشکلات گفتار همراه هستند و اختلال پیچیده ی گفتاری را تشکیل می دهند. کودکی که مشکل احتمالی شنوایی دارد تلاش زیادی برای شنیدن می کند، قبل از پاسخ دادن چند بار می خواهد که حرف گفته شده تکرار شود و در گفتار نقایصی نشان می دهد (به ویژه جا انداختن ابتدا و حذف پایان کلمات)، یا در طی صحبت کردن سردرگمی نشان می دهد. تشخیص اختلال شنوایی بسیار پیچیده است. اما تشخیص نقص شنوایی و ارزیابی شدت آن در نوزاد تازه متولد شده امکا­ن پذیر است.

بسیاری از مشکلات گفتار بیش از اینکه روانشناختی باشند، تکاملی هستند وبنابراین به برنامه های آموزشی پاسخ می دهند. تجارب زبانی برای رشد کودک خردسال بسیار حیاتی هستند. در گذشته، کودکان مبتلا به اختلالات ارتباطی از کلا سهای عادی برداشته می شدند و تحت درمان انفرادی گفتاردرمانی قرار می گرفتند.این مورد هنوز هم در مواردی که مشکل به صورت حاد است، وجود دارد اما تا جایی که ممکن است گرایش باید به سمت نگه داشتن کودک در کلاس عادی باشد. برای اینکه به این هدف دست یابیم کار گروهی درمیان معلم و درمانگران زبان و گفتار ضرروری است. بهبود و اصلاح گفتار باید در برنامه ریزی آموزشی عادی کلاس و محیط طبیعی کودک تلفیق شود.

دو نوع اختلال زبانی

اختلال زبان دریافتی -بیانی مختلط: اگر کودک شما زبان را کندتر از همتایان خود می آموزد و در فهم مکالماتی که دیگران قادر به فهم آنها هستند، مشکل دارد ممکن است در حال دست و پنجه نرم کردن با اختلالی به نام «اختلال زبان دریافتی -بیانی مختلط »باشد . كودكان مبتلا به این اختلال زبان را دیرتر از از همسالان خود مي آموزند و در درک و پردازش مكالماتي كه دیگران قادر به فهم آنها هستند مشكل دارند. در اختلال زبان دريافتي – بياني مختلط، اختلال دريافتي با اختلال بياني توام است.

اين كودكان هم در زمينه بيان و هم دريافت (فهميدن و دريافتن) زبان كلامي مشكلاتي نشان مي دهند. مشكلات بياني در اين كودكان ممكن است مشابه مشكلات كودكان مبتلا به اختلال زبان بياني باشد، كه با واژگان محدود، استفاده از جملات ساده و كاربرد جملات كوتاه مشخص می شود. كودكان مبتلا به مشكلات دريافتي زباني ممكن است در مهارت هاي پردازش شنوايي، نظير تفكیك بين اصوات، تغييرات سريع صدا، ارتباط اصوات و نمادها و حافظه شنوایي مشكل داشته باشند. اين نقص ممكن است به مجموعه موانع ارتباطي؛ نظير فقدان فهم سوالات يا ناتواني درك مكالمات همتاها و اعضای خانواده منجر شود. بسياري­ از كودكان مبتلا به اين اختلال مشكلات پردازش شنوایي داشته و نيز از پردازش نمادهاي ديداري، مثل معني يك تصوير، ناتوان هستند. اين كودكان در عين حال در به يادآوردن خاطرات ديداري و شنوایي قبلي و شناخت و بازسازي نمادها دچار ناتواني هستند. بسياري از كودكاني كه دچار اين اختلال می شوند از نظر روابط غير كلامي نيز در اجتماع ناتواني نشان مي دهند. اين ناتواني موجب انواعي دیگر از مشكلات شده و غالبا به پایين آمدن احترام به نفس و احساس حقارت مي انجامدكه به نوبه خود مانع پيشرفت كودك در تكاليف رشدي و شناختي نيز مي شود.

اختلال زبان بیانی: اختلال زبانی دیگری که ممکن است کودکان با آن مواجه باشند اختلال«زبان بیانی » است. اين اختلال ممكن است با نشانه هايي مانند محدوديت قابل ملاحظه در واژگان، اشتباهات در زمان افعال، اشكال در استفاده درست از دستور زبان، اشكال در يادآوري واژه ها يا اشكال در ساختن جمله هایي كه طول و پيچيدگي آنها متناسب با رشد فرد است ظاهر شود.كودك مبتلا به اختلال زبان بياني ممكن است به دليل ناتواني براي بيان آنچه مي خواهد بگويد از طرف همتاهاي خود رانده شوند. در بيان داستان مشكل دارد و از واژگاني متعدد مثل «چيز » و … به جاي نام بردن اشياء استفاده مي كند.ويژگي اصلي كودك مبتلا به اختلال زبان بياني وجود نقص قابل ملاحظه در زبان بياني متناسب با سن است كه موجب مي شود استفاده از زبان شفاهي به طور قابل توجهي نسبت به ظرفيت هوشي غير كلامي كودك، پایين تر از حد انتظار باشد. اما در اين كودكان فهم زبان(مهارت هاي كشف رمز) نسبتا سالم باقي مي ماند.

برخي از مشكلات تلفظي در كودكان پس از معاينه توسط گفتار درمانگر مشخص مي شود. یكي از علل اصلي اختلال تلفظي، مشكلات شنيداري به خصوص عدم تمايز بين دوصداي گفتاري مي باشد. به همين دليل لازم است كه براي درمان اصلي و پايدار اين اختلال تلفظي (اختلال تمايزشنيداري زيربنایي) درماني صورت گردد.براي شناسایي اين كه آيا اختلال تلفظي ريشه در مشكل تمايز شنيداري دارد، آزمون استاندارد وپمن طراحي و هنجار سازي شده.

منبع: مرکز خدمات روانشناختی ناصح

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *