خواص دارویی گیاه کهور
گیاه Prosopis cineraria ( درخت کهور )، گونه ای از درختان صحرایی و همیشه سبز بوده که بومی جنوب شرقی آسیا از جمله ایران، هند، پاکستان ، عربستان و یمن است.
زیستگاه طبیعی این گیاه سراسر دشت ها، بیابان ها ، کوهپایه ها و گاها قله کوهها در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری میباشد.
تمام قسمتهای درخت کهور ، مفید و قابل استفاده میباشد از این رو پادشاه صحرا نیز نامیده میشود.
پراکندگی این درخت در کشور ما شامل : بوشهر، هرمزگان، سیستان و بلوچستان و حواشی کویر لوت است.
درخت کهور برای مقابله با بیابان زدایی بسیار مفید است و درخت ملی امارات متحده عربی میباشد.
امروزه متاسفانه این درخت در لیست گیاهان در معرض نابودی میباشد.
درخت کهورنقشی حیاتی در حفظ اکوسیستم های مناطق خشک و نیمه خشک دارد .
این درخت دارای سایزی کوچک و یا متوسط میباشد و معمولا ارتفاع آن بین ۳ تا ۹ متر است ( گاها این درخت تا ۲۰ متر نیز رشد کرده است.)
ترکیب شیمیایی: یک فلاون گلوکوزید به نام پاتولیترین در آن وجود دارد
نامهای دیگر گیاه کهور در طب سنتی: جند– غاف – جند.
خواص درخت کهور
سرعت رشد این گیاه متوسط میباشد .
عمر این گیاه بسیار طولانی است .( معمولا بالای ۴۰۰ سال عمر میکند.)
تاج درخت ، پوششی و گرد است و بیشترین سایه را در شرایط اقلیمی گرمسیری ایجاد میکند.
ریشه این گیاه بسیار بلند است و تا عمق زیاد در خاک نفوذ میکند.
شاخه های این درخت زیبا میباشند و در زمستان دارای برگهای فراوان میباشد .
از چوب درخت کهور گاهی برای ساخت ابزارآلات کشاورزی، صنایع دستی و زغال استفاده می شده‌است.
پوست درخت متمایل به خاکستری است .
این درخت دارای خار میباشد ، خارهای گیاه بین ۳ تا ۷ میلی متر است .( خارهای این درخت گاهی صاف و گاهی خمیده است)
کهور ، درختی گلدار میباشد و فصل گلدهی آن از اسفند تا خرداد است .
گل آذین شبه سنبله بوده و طولی بین ۷ تا ۱۶ سانتیمتر دارد .
گلهای این گیاه کوچک و زرد رنگ میباشد .
دانه ها در غلاف میباشند .
میوه این گیاه شبیه لوبیا چیتی اما باریکتر است ودرفصل تابستان میرسد .
برگ و میوه کهور ایرانی در مقایسه با یونجه از ارزش غذایی مطلوبی برخوردار است و برای تغذیه شتر، گاو، گوسفند، بز و وحوش علف خوار و سرشاخه خوار بسیار خوشخوراک است.
شرایط محیط رشد درخت کهور به شرح زیر است :
خاک: این گیاه در اکثر خاکها رشد میکند ولی خاکهای آبرفتی مخلوط ماسه و خاک رس بهترین نوع خاک برای رشد این گیاه هستند.
این گیاه در برابر خاک شور ( تا حد آب دریا ) مقاوم است ولی اگر شوری آب بیش از حد شود ازبین خواهد رفت.
بهتر است خاک عمیق باشد و ph آن بین ۷ تا ۸ باشد.
نور:آفتابی
آبیاری: کم
( این گیاه در برابر بی آبی و خشکی بسیارمقاوم است .)
دما: دمای بین ۹ تا ۳۶ درجه برای نگهداری این گیاه مناسب است.
کهور گرما و سرما را تا حد زیادی تحمل میکند و تا دمای -۱۷ درجه را دوام می آورد.
این گیاه در برابر داغترین بادها مقاوم است.
هرس و کوددهی: نیازی نیست .
ارزش درمانی، صنعتی و علوفه ای کهور ایرانی
درمان گیاهی ناراحتی ها دوران حامگلی
اگر زنهای باردار آن را له کنند و با کمی قند مخلوط کرده و بخورند، از ناراحتی های دوران حاملگی جلوگیری میکند. البته مصرف آن باید با نظر پزشک انجام گیرد.
درمان گیاهی جذام
آب جوشاندهآن را بنوشید. برای درمان جذام
درمان گیاهی اسهالی خونی
اسهال خونی برونشیت آسم
درمان گیاهی روماتیسم
روماتیسم مفید است
درمان گیاهی عقرب زدگی
به عنوان ضدسم آن را در محل عقرب زدگی ضماد گذارید. مؤثر خواهد بود.
قسمت گوشتی بین دانه ها در غلاف میوه کهور ایرانی مصرف خوراکی و دارویی دارد و برای بیماری های برونشیت، آسم، لکه های پوستی، رماتیسم و عقرب گزیدگی استفاده می شود.
گلها به عنوان ماده پاک کننده و مقوی در معالجه نارسایی های پوستی و جلوگیری از سقط جنین استفاده می شود.
در لاس بلا هندوستان خاکستر چوب آن را برای از بین بردن موهای زائد به پوست می‌مالند.
میزان نمک های پتاسیم در کهور ایرانی به ۳۱ درصد می رسد و خاکستر چوب آن می تواند منبع مهمی از پتاس باشد.
چوب کهور ایرانی در نجاری کاربرد دارد، همچنین به شکل خمیر چوب در صنایع کاغذ سازی استفاده می شود.
برگ و میوه کهور ایرانی دارای ۶۸/۱۱ درصد پروتئین است.
آفات و امراض: بیماری خاصی این گیاه را تهدید نمیکند.
تکثیر: تکثیر این گیاه به روش کاشت بذر میباشد .
برای این منظور در بهار اقدام کنید.
ابتدا دانه های گیاه را به مدت یک روز در آب قرار دهید و سپس اقدام به کاشت آن کنید .
درصد جوانه زنی گیاه ۶۵% است.
هشدار: در هنگاه جابه جایی گیاه ، مراقب تیغ های آن باشید .
منبع: طب روز و رنگین کمان
گردآوری: مجله سلامتی عطارباشی
