دلایل و درمان تأخیر در تخلیه معده

به‌طور طبیعی 5/1 تا 2 ساعت پس از هر وعده غذایی، معده تخلیه می‌شود، اما در افراد مبتلا به گاستروپارازیس تخلیه معده مدت زمان بسیار بیشتری طول می‌کشد. این تاخیر به علت تغییر در هضم، باعث ایجاد مشکلات و علائم جدی می‌شود.

بزوار یک شرایط نسبتا نادر است که به گاستروپارازیس مربوط می‌شود. در این وضعیت، غذا برای مدت طولانی در معده باقی مانده و یک توده سخت ایجاد می‌کند.

دلایل تاخیر در تخلیه معده

گاستروپارازیس هنگامی اتفاق می‌افتد که اعصاب معده آسیب دیده یا از کار بیفتند. دیابت معمول‌ترین علت گاستروپارازیس می‌باشد. دلایل دیگر آن عبارتند از: بعضی اختلالات سیستم عصبی مانند بیماری پارکینسون و سکته، بعضی داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای، مسدود کننده‌های کانال کلسیم و مسکن‌ها. همچنین می‌تواند به عنوان عارضه جراحی معده نیز رخ دهد.

علائم تاخیر در تخلیه معده

رایج‌ترین علائم عبارتند از:
– احساس سیری پس از خوردن تنها چند لقمه غذا
– تهوع
– استفراغ
– برگشت غذا به گلو بدون تهوع یا استفراغ

شخصی که مبتلا به گاستروپارازیس است ممکن است دوره‌های متناوب قند خون بالا و پایین را تجربه کند. در افراد دیابتی که علائم اختلالات دستگاه گوارشی فوقانی دارند یا قند خونشان به سختی کنترل می‌شود، احتمال گاستروپارازیس وجود دارد. کنترل سطح قند خون احتمالا علائم گاستروپارازیس را کاهش می‌دهد.

تشخیص تاخیر در تخلیه معده

پزشک سوالاتی درباره علائم پرسیده و معاینه فیزیکی انجام می‌دهد. همچنین ممکن است به آزمایشاتی برای بررسی وضعیت معده و گوارش نیاز باشد. این آزمایشات عبارتند از:

اسکن تخلیه معده
فشارسنجی معدی یا دئودنوم
آندوسکوپی دستگاه گوارش فوقانی
اولتراسوند شکمی
آزمایش خون

درمان تاخیر در تخلیه معده

با ایجاد تغییراتی در شیوه زندگی می‌توان به تسکین علائم گاستروپارازیس کمک کرد:

1. عادات غذایی خود را تغییر دهید:
بهتر است به‌جای 2 یا 3 وعده غذایی حجیم، تعداد وعده‌های غذایی را افزایش دهید. همچنین می‌توانید غذاهای مایع مانند سوپ را جایگزین بعضی مواد غذایی جامد کنید.
تا 2 الی 3 ساعت بعد از غذا خوردن، دراز نکشید.
غذاهای کم فیبر و کم چرب مصرف کنید.
قبل از غذا خوردن آرام باشید و به آهستگی غذا میل کنید.

2. اگر دیابتی هستید:
مواد غذایی قندی که به‌جای معده در دهان جذب می‌شوند مانند قرص‌های گلوکز یا آبنبات با خود داشته باشید تا در زمان افت قند خون از آن‌ها استفاده کنید.
ببینید فعالیت فیزیکی، سرعت هضم غذا را در شما افزایش یا کاهش می‌دهد گاستروپارازیس سبب تغییرات غیر قابل پیش بینی در قند خون می‌شود. هرچه بیشتر درباره چگونگی پاسخ بدنتان بدانید، بهتر می‌توانید دیابت خود را کنترل کنید.

داروهای مانند پروکلروپرازین، تری‌متوبنزامید یا پرومتازین به کنترل تهوع و استفراغ و داروهایی مانند متوکلوپرامید، دامپریدون یا اریترومایسین به سرعت بخشیدن به تخلیه معده کمک می‌کنند.

ایجاد تغییرات در رژیم غذایی و داروها به بیشتر افراد مبتلا به گاستروپارازیس کمک می‌کند. در صورت عدم تاثیر این موارد، ممکن است درمان‌های دیگری نیاز باشد. مانند:
جراحی برای قرار دادن یک لوله تغذیه‌ای در روده کوچک
تزریق سم بوتولیسم به پیلور
قرار دادن یک محرک الکتریکی در معده برای سرعت بخشیدن به عمل معده

منبع: آوای سلامتی