آشنایی با نارسایی دریچه میترال قلب
نارسایی دریچه میترال ، اختلالی است که در آن دریچه میترال که در سمت چپ قلب قرار دارد، به درستی بسته نمی‌شود. «Regurgitation» یعنی نشت (خون) از دریچه‌ای که به طور کامل بسته نمی‌شود.
آیا شما در معرض خطر ابتلا به نارسایی دریچه میترال هستید؟
عوامل خطرزا برای نارسایی دریچه میترال (MR) عبارتند از:
سن؛ به مرور زمان دریچه میترال دچار فرسایش می‌شود، که این احتمال نشت کردن و برگشت خون به درون دهلیز قلب را بالا می‌برد.
افتادگی دریچه میترال.
ابتلا به تب روماتیسمی در گذشته؛ زیرا می‌تواند باعث ایجاد اسکار (جای زخم) روی دریچه شود، که این مانع از بسته شدن کامل دریچه می‌شود.
نارسایی قلبی یا بیماری عروق کرونری قلب؛ این مشکلات می‌توانند با تغییر شکل بطن چپ، باعث شوند که دریچه میترال نتواند به طور طبیعی بسته شود.
علائم ونشانه‌ها
ممکن است علائم این عارضه به طور ناگهانی بروز کنند، اگر:
-یک حمله قلبی به عضلات اطراف دریچه میترال آسیب بزند.
-طناب‌هایی که عضله را به دریچه متصل می‌کنند، پاره شوند.
-عفونت دریچه باعث تخریب بخشی از آن شود.
اغلب علائمی وجود ندارد، و در مواردی هم که وجود دارد، آن‌ها اکثراً به صورت تدریجی بروز می‌کنند. این علائم می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
-سرفه
-خستگی (شدید) و احساس سبکی سر
-تنفس سریع
-احساس کردن ضربان قلب (تپش قلب) یا سریع بودن ضربان قلب
-تنگی تنفسی، که با فعالیت و دراز کشیدن افزایش می‌یابد
-ادرار بیش از حد در هنگام شب
علت‌ها و دلایل
نارسایی دریچه میترال شایع‌ترین نوع اختلالات دریچه‌های قلب است. خونی که در میان حفره‌های مختلف قلب در جریان است، می‌بایست از میان دریچه‌های قلب عبور کند. دریچه بین دو حفره‌ای که، در سمت چپ قرار دارند دریچه میترال نام دارد.
اگر دریچه میترال به طور کامل بسته نشود، در هنگام منقبض شدن حفره پایینی خون از آن به حفره بالایی (دهلیز) برمی‌گردد. این باعث می‌شود که مقدار خون کمتری به سایر نقاط بدن جریان پیدا کند. در نتیجه، قلب با تلاش بیشتری به پمپاژ خون ادامه می‌دهد، که این منجر به نارسایی قلب می‌شود.
گاهی اوقات نارسایی دریچه میترال به شکل ناگهانی شروع می‌شود. این وضعیت اغلب بعد از یک حمله قلبی رخ می‌دهد. این نارسایی، اگر ادامه پیدا کند، به یک عارضه مزمن تبدیل می‌شود. همچنین، بسیاری مشکلات یا عارضه‌های دیگر وجود دارد که می‌توانند دریچه میترال یا بافت‌های اطراف آن را ضعیف یا تخریب کنند. اگر مشکلات یا عارضه‌های زیر را دارید در معرض خطر ابتلا به نارسایی دریچه میترال هستید:
-بیماری عروق کرونری قلب و فشار خون بالا
-عفونت دریچه‌های قلب
-افتادگی دریچه میترال (MVP)
-عارضه‌های نادری مثل سندرم مارفان یا سفلیس درمان نشده
-بیماری رماتیسم قلبی؛ این مورد یکی از عوارض عدم درمان گلودرد استرپتوکوکی است که البته میزان شیوع آن در حال کاهش است.
-تورم بطن چپ
عامل خطرزای دیگری که برای نارسایی دریچه میترال وجود دارد، استفاده از قرص لاغری «فن فن» (فنفلورامین و فنترمین) یا دکسفن فلورامین است، که البته سازمان غذا و داروی آمریکا در سال ۱۹۹۷، این دارو را به خاطر نگرانی‌‌های موجود در مورد عوارض آن، از بازار جمع‌آوری کرد.
درمان
درمان نارسایی دریچه میترال، به شدت عارضه، وجود علائم و نشانه‌ها و همچنین بدتر شدن یا نشدن آن بستگی دارد. در اینجا هدف درمان بهبود عملکرد قلب بیمار و در عین حال به حداقل رساندن علائم و نشانه‌ها و همچنین اجتناب از بروز عوارض بعدی است.
تحت نظر گرفتن
بعضی اشخاص، خصوصاً آن‌هایی که نارسایی خفیف دارند، نیازی به درمان ندارند. البته، نیاز است که شخص تحت نظر پزشک قرار بگیرد، که در این صورت پزشک او را به طور مرتب معاینه و ارزیابی می‌کند؛ فاصله بین دو ویزیت، به شدت عارضه بستگی دارد.
داروها
داروها نمی‌توانند تغییر شکل ایجاد شده در دریچه میترال را اصلاح کنند. اما داروهایی مثل ادرارآورها، می‌توانند مایعات انباشته در ریه‌ها یا پاها، که معمولاً همراه با نارسایی دریچه میترال، در این اندام‌ها تجمع می‌کنند، را تخلیه نمایند. همچنین، اگر بیمار فيبريلاسيون دهليزی داشته باشد، از رقیق‌کننده‌های خون (آنتی‌کواگولانت‌ها) استفاده می‌شود، که می‌توانند از ایجاد لخته‌های خونی جلوگیری کنند.
فشار خون بالا، نارسایی دریچه میترال را بدتر می‌کند، بنابراین اگر بیمار فشار خون بالا داشته باشد، پزشک داروهایی هم برای کاهش آن تجویز می‌کند. رعایت یک رژیم غذایی کم نمک از تجمع مایعات جلوگیری کرده و به کنترل فشار خون کمک می‌کند.
جراحی
گاهی اوقات نارسایی دریچه میترال باید با استفاده از جراحی اصلاح شود، حتی اگر عارضه با هیچگونه علائمی همراه نباشد. گزینه‌های جراحی موجود عبارتند از:
ترمیم دریچه: ترمیم دریچه میترال، نوعی جراحی است که با هدف حفظ دریچه قلب خود شخص انجام می‌شود. برای اکثر مبتلایان به نارسایی دریچه میترال، ترمیم دریچه به تعویض دریچه قلب ترجیح داده می‌شود. جراحان می‌توانند با اتصال مجدد لت‌های دریچه یا با برداشتن بافت اضافی دریچه، که باعث می‌شود دریچه کاملاً بسته شود، آن را ترمیم کنند.
تعویض دریچه: اگر دریچه میترال قابل ترمیم نباشد، جراح آن را با یک دریچه مکانیکی یا بیولوژیکی عوض می‌کند.
روش‌های کم تهاجمی‌تر
در کل، ترمیم یا تعویض دریچه میترال نیازمند انجام جراحی قلب باز است. در همین حال، روش‌ها و تکنیک‌های جراحی کم‌تهاجمی‌تری برای جراحی دریچه میترال، مورد آزمایش و تأیید قرار گرفته‌اند که هم اکنون در بعضی مراکز پزشکی ارائه می‌شوند.
جراحی کم‌تهاجمی قلب
جراحی کم‌تهاجمی قلب، از طریق ایجاد یک یا چند برش کوچک در سینه بیمار انجام می‌شود. تکنیک‌های مورد استفاده در این نوع جراحی عبارتند از:
جراحی روباتیک قلب: جراح، معادل همان کارهایی را که در جراحی قلب باز با دست انجام می‌شود، در اینجا با استفاده از بازوهای روباتیک انجام می‌دهد.
جراحی توراسکوپی: در جراحی توراسکوپی، جراح یک لوله باریک و بلند (توراسکوپ) حاوی یک دوربین کوچک با کیفیت تصویر بالا را از طریق یک برش کوچک وارد سینه بیمار می‌کند.
مینی‌استرنوتومی: در اینجا، در جناغ سینه یک برش کوچک به شکل عمودی ایجاد می‌شود. گاهی اوقات عوامل خاصی باعث می‌شوند که برای ترمیم یا تعویض دریچه میترال، دستیابی به قلب از این طریق ایمن‌تر باشد.
جراحی کم‌تهاجمی قلب، با درد کمتر، دوره بستری کوتاه‌تر و عوارض کمتری همراه است. البته، این نوع جراحی تنها برای شرایط خاصی مناسب بوده و با نظر جراح مورد استفاده قرار می‌گیرد.
استفاده از کاتتر
تا حالا چند روش برای ترمیم یا تعویض دریچه میترال با استفاده از لوله‌های باریک و بلند (کاتتر) مورد مطالعه و تأیید قرار گرفته‌اند که هم اکنون در بعضی مراکز پزشکی ارائه می‌شوند.
پیشگیری از نارسایی دریچه میترال
اشخاصی که دریچه‌های قلبشان آسیب دیده‌اند یا غیرطبیعی هستند در معرض خطر عفونتی به نام آندوکاردیت هستند. باکتری‌هایی که وارد جریان خون می‌شوند، می‌توانند باعث بروز این عفونت شود. مواردی که می‌توان برای جلوگیری از این عفونت انجام داد عبارتند از:
_اجتناب از تزریق با سرنگ‌های غیربهداشتی.
_درمان سریع عفونت‌های استرپی، برای پیشگیری از تب روماتیسمی.
_در صورت وجود سابقه بیماری‌های دریچه‌های قلب یا بیماری‌های قلبی مادرزادی، همیشه قبل از درمان می‌بایست موضوع به پزشک یا دندانپزشکتان اطلاع داده شود. برخی اشخاص، پیش از جراحی یا انجام اعمال دندانپزشکی به آنتی‌بیوتیک نیاز دارند.
